Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/14831,Zarzad-Regionu-Podbeskidzie-NSZZ-Solidarnosc.html
19.04.2024, 17:59

Zarząd Regionu Podbeskidzie NSZZ „Solidarność”

Zarząd Regionu Podbeskidzie NSZZ „Solidarność”. Kierownictwo „Solidarności” Regionu Podbeskidzie, wybrane 29 V 1981 w trakcie obrad I Walnego Zebrania Delegatów Regionu. ZR przejął obowiązki działającego od IX 1980 Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego,. W skład ZR weszło 53 przedstawicieli zakładowych organizacji związkowych z całego Podbeskidzia, reprezentujących 220 tys. członków tego związku, skupionych w 563 komisjach zakładowych. W składzie ZR z tzw. klucza znaleźli się przedstawiciele delegatur regionu (Cieszyn, Oświęcim, Sucha Beskidzka, Wadowice i Żywiec). Na czele 14osobowego Prezydium ZR stanął Patrycjusz Kosmowski, a jego zastępcami zostali Henryk Juszczyk, Arkadiusz Paszek i Adam Gwiżdż. Dwaj ostatni zrezygnowali ze swych funkcji 21 X 1981. 6 XI, podczas II WZD, grupa delegatów zgłosiła wotum nieufności wobec Kosmowskiego i – odrębnie – całego ZR. Delegaci oba wnioski odrzucili (stosunkiem głosów, odpowiednio, 134 do 95 i 178 do 51). Po pierwszej turze II WZD Kosmowski uzyskał prawo samodzielnego dobrania członków Prezydium ZR – zostało ono ograniczone do 7 osób. Drugim wiceprzewodniczącym ZR – obok Henryka Juszczyka – został Kazimierz Firlejczyk, a sekretarzem Józef Trybała.

Przy ZR działały m.in. branżowe sekcje koordynacyjne, Wszechnica Podbeskidzia organizująca wykłady i prowadząca sieć bibliotek związkowych, Ośrodek Prac Społeczno-Zawodowych Ośrodek Prac Społeczno-Zawodowych Ośrodek Prac Społeczno-Zawodowych, utworzony na mocy uchwały KKP z 8 I 1981. Pomysł jego utworzenia narodził się w VIII 1980, pierwsze spotkania organizowano od IX 1980 w gdańskim klubie Ster. Kierownikiem OPS-Z został Andrzej Wielowieyski. Do Rady Programowo-Konsultacyjnej wybrano gł. ekspertów wspomagających strajk oraz ekonomistów, socjologów i innych specjalistów, którzy zaangażowali się w prace tworzącego się Związku. W skład Rady weszli: Janusz Beksiak, Stanisław Broniewski, Ryszard Bugaj, Wiesław Chrzanowski, Bohdan Cywiński, Paweł Czartoryski, Bronisław Geremek, Cezary Józefiak, Tadeusz Kowalik, Waldemar Kuczyński, Jerzy Kurczewski, Jacek Kuroń, Stefan Kurowski, Antoni Macierewicz, Jan Malanowski, Tadeusz Mazowiecki, Jan Olszewski, Andrzej Rosner, Andrzej Stelmachowski, Władysław Siła-Nowicki, Jerzy Stembrowicz, Jan Strzelecki, Andrzej Tymowski oraz A. Wielowieyski; 25 II 1981 KKP powołała dodatkowo Aurelię Polańską i Jerzego Zaleskiego. Rada ukonstytuowała się 7 II 1981, na przewodniczącego wybrała B. Geremka, na wiceprzewodniczącego W. Chrzanowskiego i A. Tymowskiego. W ramach OPS-Z utworzono kilkanaście zespołów: płac i zatrudnienia; warunków pracy; cen, rynku i zaopatrzenia ludności; ogólnych warunków bytu; kosztów utrzymania i świadczeń społecznych; spraw kultury i obyczaju; spraw związkowych; historii ruchu zawodowego; spraw ogólnogospodarczych; reformy gospodarczej; gospodarki finansowej Związku; prawa pracy i zagadnień ustawodawczych. OPS-Z pełnił rolę organu doradczego i konsultacyjnego KKP. Do jego zadań należało: prowadzenie badań, dokonywanie analiz i opracowywanie prognoz na potrzeby Związku, opracowywanie dla władz Związku opinii i propozycji dot. stanowiska Związku w zakresie spraw gospodarczych i społecznych, przygotowywanie materiałów do szkolenia związkowego i działalności oświatowej. OPS-Z prowadził prace studyjne i programowe, opracował szereg dokumentów związkowych, m.in. tezy programowe „Kierunki działania Związku w obecnej sytuacji kraju” (II-III 1981), przygotował merytorycznie I KZD (porządek dzienny, program, statut). Członkowie OPS-Z uczestniczyli we wszystkich posiedzeniach KKP i KK oraz w większości posiedzeń Prezydiów KKP i KK. Brali udział w negocjacjach z rządem, kongresach i seminariach związkowych. OPS-Z był rozpracowywany przez Wydz. III Dep. III MSW w ramach SO krypt. Grot założonej w III 1981, rozpracowanie zakończono 10 IV 1984. zajmujący się badaniami socjologicznymi, punkt kolportażu wydawnictw niezależnych i regionalna poligrafia. ZR wydawał biuletyn „Solidarność Podbeskidzia” oraz codzienny „Serwis Informacyjny Podbeskidzia”. Był głównym organizatorem podbeskidzkich obchodów I rocznicy strajków sierpniowych i manifestacji w Bielsku-Białej w 73. rocznicę odzyskania niepodległości. Współpracował z lokalnymi strukturami „Solidarności” rolników indywidualnych i indywidualnego rzemiosła, a także z Niezależnym Zrzeszeniem Studentów z Bielska-Białej i Cieszyna. Duże poparcie wśród członków ZR miały Konfederacja Polski Niepodległej i Komitet Obrony Więzionych za Przekonania.

Artur Kasprzykowski

Opcje strony