Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/23110,Kosciol-sw-Franciszka-Ksawerego-w-Piotrkowie-Trybunalskim-oo-jezuici.html
19.04.2024, 12:06

Kościół św. Franciszka Ksawerego w Piotrkowie Trybunalskim (oo. jezuici)

Kościół św. Franciszka Ksawerego w Piotrkowie Trybunalskim (oo. jezuici), wybudowany 1695–1729 przez jezuitów; po kasacie zakonu w 1773 kościół wraz z kompleksem klasztornym trafił w ręce pijarów; jezuici powrócili tu na kilka lat po 1918, na stałe kościół przejęli w 1945. Kościół o charakterze rektoralnym na terenie parafii św. Jakuba Apostoła.

1974–1981 rektorem kościoła był o. Józef Wlazło, 1981–1984 o. o. Andrzej Polasik, 1984–1990 o. Remigiusz Wysocki.

Od IX 1980 jezuici udostępniali pomieszczenia w kościele, udzielali pomocy technicznej i wsparcia duchowego założycielom lokalnych struktur „S”, odbywały się msze, m.in. z okazji poświęcenia sztandarów związkowych i rocznic narodowych. Po 13 XII 1981 jezuici włączyli się w pomoc represjonowanym i ich rodzinom, organizowano zbiórki pieniędzy i pomocy materialnej dla represjonowanych (paczek żywnościowych i ubrań z Malmö w Szwecji oraz z Doll we Francji).

W każdy 13. dzień mies. odbywały się msze w intencji ludzi pracy oraz msze za Ojczyznę (z udziałem o. Bronisława Sroki, po. Jana Umińskiego z Sulejowa oraz znanych duchownych, związanych z opozycją, zapraszanych z in. ośrodków: m.in. ks. Stanisława Małkowskiego, o. Stefana Miecznikowskiego, o. Huberta Czumy, o. Stefana Dzierżka). Uczestniczyli w nich wierni z całego woj. piotrkowskiego. 1983–1989 z poparciem o. B. Sroki działało Duszpasterstwo Ludzi Pracy (utworzono sekcje: finansów, za które odpowiedzialna była Maria Czomber; sekretariat – Zofia Nowak; wykładów – Jacek Tworkowski, Leszek Drechna, Zbigniew Mroziński; informacji – Anna Stachaczyk, Witold Kowalczyk; prawną – Ewa Juszko Pałubska; gospodarczą – Andrzej Świstak, Włodzimierz Adamus, Wiesław Białkowski, M. Malczewski, K. Stefaniuk, S. Stefański, Anna Ciesielska, Leszek Matusiak; video – Jerzy Warzocha, Marek Żaczek, Ireneusz Moryc, Janusz Pisarek; turystyki, sportu i wychowania – Januariusz Kowalewicz, Stanisław Urbaczka, Waldemar Mrozowski, Grzegorz Depczyński, Jolanta Warcholińska; kultury – Maria Czomber, Jadwiga Uznańska, Elżbieta Deląg, K. Stachowiak, Barbara Ostrowska, Maria Prasol, Janusz Sabasiński). Na terenie kościoła organizowano prelekcje dot. m.in. społecznej nauki Kościoła i historii Polski z udziałem m.in. Anny Walentynowicz, Władysława Brulińskiego, Józefa Więcławka, Jerzego Kropiwnickiego, Kazimierza Świtonia, wieczornice i przemarsze z okazji rocznic narodowych, wystawy, m.in. rysunków Jacka Fedorowicza, pokazy filmowe, koncerty patriotyczne; działała biblioteka. Od 1984 z inicjatywy o. B. Sroki odbywały się „szkolenia narodowe” z udziałem Mariana Barańskiego z Warszawy, a od 1987 Krzysztofa Kawęckiego (w 1989 uczestnicy spotkań powołali stowarzyszenie Klub Narodowy). Od 1986 w ramach DLP działał Krąg Dzieci i Młodzieży, w którym organizowano cykliczne spotkania edukacyjne, wyjazdy wakacyjne i pielgrzymki (m.in. na Jasną Górę). W 1985 w rocznicę śmierci ks. Jerzego Popiełuszki w kościele wmurowano pamiątkową tablicę ufundowaną przez działaczy piotrkowskiej „S”. 1981–1989 na terenie kościoła odbywały się spotkania działaczy piotrkowskiej „S” (m.in. Jacek Tworkowski, Andrzej Świstak, Witold Kowalczyk, Januariusz Kowalewicz, Zbigniew Mroziński), kolportowano ulotki i wydawnictwa podziemne.

W 1981–1989 kościół był stałym obiektem obserwacji SB, uczestnicy spotkań i duchowni byli inwigilowani i wzywani na przesłuchania. W 1986 z powodu nacisków ze strony władz o. B. Sroka został przeniesiony do Warszawy.

W 2006 kościół oo. Jezuitów w Piotrkowie Trybunalskim otrzymał tytuł Sanktuarium Maryjnego Matki Bożej Trybunalskiej (od 2007 Patronki Polskich Parlamentarzystów). Od 2018 rektorem kościoła jest o. Adam Sołdek. Przy Sanktuarium funkcjonuje kilka ruchów i wspólnot, od 2006 działa Fundacja Divine Mercy wspierająca działalność wydawniczą i kulturalną oraz dzieło pomocy ubogim.

Milena Przybysz

Opcje strony