Komunikat (NZS, Wrocław)
„Komunikat”, pismo Niezależnego Zrzeszenia Studentów we Wrocławiu, powstało II 1981 w czasie studenckich strajków łódzkich. Ukazywało się nieregularnie 15 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981–9 XI 1981 (nr. 1–20) oraz jako kontynuacja 13 XII 1982–6 XII 1989 (nr. 0–90). Początkowo druk jednostronny na powielaczu, format A4, od nr. 14 1981 offsetowy, nr 15–20 format A5, obj. 2–8 s. W nagłówku pierwszej strony logotyp UWr. Druk w Studenckiej Drukarni Strajkowej im. Jana Palacha, od nr. 14 1981 w Zakładach Graficznych UWr, po wznowieniu przez: Oficynę Wydawniczą NZS UWr, Agencję Informacyjną Solidarności Walczącej, Koordynację Wydawniczą RKW (również RKW NSZZ „S”) oraz drukarnię uczelnianą AWF w nakł. 800–10 000 egz. Podtytuł nr. 1–6 1981: „Strajkowe Biuro Prasowe UKS NZS UWr”; od nr. 7 1981: „Komunikat Komisji Informacyjnej NZS”; od nr. 14 1981: „Organ prasowy Zarządu Uniwersyteckiego NZS UWr”; od nr. 15: „Pismo zarządu uczelnianego NZS Uniwersytet Wrocławski”; od nr. 16 1981: „Pismo zarządu Uniwersyteckiego NZS Uniwersytet Wrocławski”. Zmiany w tytułach wydawanych od XII 1982: nr 1: „Komunikaty: Niezależne Zrzeszenie Studentów UWr”, od nr. 2: „Komunikat: Niezależne Zrzeszenie Studentów. Uniwersytet Wrocławski”, nr 25: „Komunikat Niezależnego Zrzeszenia Studentów Uniwersytetu Wrocławskiego”, nr 12 (41) (1986)–nr 8(56) (1987) oraz nr 2(69) (1988)–nr 16(83) (1989) „Komunikat NZS UWr”, nr 4 (1984) podtytuł: „Pismo Zarządu Uniwersyteckiego Niezależnego Zrzeszenia Studentów”, nr 9 (1984) podtytuł: „Pismo Zarządu Uniwersyteckiego NZS i Akademickiego Ruchu Oporu NZS PWr”, nr 10–19 (1984) podtytuł: „Pismo Zarządu Uniwersyteckiego NZS i Zarządu Akademickiego Ruchu Oporu NZS PWr”, od nr. 26 (1985) podtytuł: „Pismo Zarządu Uniwersyteckiego Niezależnego Zrzeszenia Studentów Uniwersytetu Wrocławskiego”, nr 30–31 (1985) podtytuł: „Pismo Niezależnego Zrzeszenia Studentów, nr 35–36 (1985) podtytuł: „Pismo Zarządu Uniwersyteckiego Niezależnego Zrzeszenia Studentów UWr”, nr 9 (38) (1985) podtytuł: „Pismo Zarządu Uniwersyteckiego NZS UWr”, nr 7 (65) (1988) podtytuł: „Pismo ZU NZS UWr”, od nr. 1 (87) (1989) do końca podtytuł: „Pismo Zarządu Uniwersyteckiego NZS” (wyjątkiem były nr. 13 (80) i 14 (81) z 1989 bez podtytułów). Założycielami i redaktorami w pierwszym okresie działania „Komunikatu” byli: Jarosław Świątek, Jolanta Kruczek (podani w stopce od nr. 6). W kolejnych nr. pismo tworzyli: Danuta Szczepańska (od nr. 7), Jacek Ściobłowski (p.o. redaktor nacz. od nr. 8, od 14 redaktor nacz.), Jerzy Żurko (od nr. 9 jako redaktor techn.), Jolanta Pikos, Beata Sadowska (obie od nr. 18) oraz Włodzimierz Biały, Genowefa Bołtromiuk, Piotr Krukowski, Bartłomiej Nowotarski, Maciej Łucarz i Mirosław Spychalski. Po wznowieniu pismo ukazywało się nieregularnie, zwykle 2 lub 4 strony. Pierwsze nr. redagowali (1983): Bogdan Zdrojewski, Ryszard Wilczyński, Dominik Stefanko. W kolejnych latach byli to Adam Markiewicz, Zbigniew Wołek, Piotr Krukowski, Sławomir Najnigier. Do grona redaktorów i współpracowników należeli m.in. Marek Berdowski, Ryszard Czarnecki, Eugeniusz Dedeszko-Wierciński, Jan Franczak, Marcin Kalita, Tomasz Kontek, Wojciech Król, Jarosław Łuczak, Jacek Protasiewicz, Aleksander Puszczewicz, Tomasz Przedpełski, Kalina Rowińska, Grzegorz Schetyna, Tomasz Szaynok, Tomasz Wołodźko. W nr. 4 (52) (1986)–5(72) (1988) redaktor odpowiedzialny G. Schetyna ps. Mateusz Lewita; nr. 9(76), 10(77), 16(83) oraz 1(87) (1989) redagował zespół, nr ostatni – 4(90) redaktor Ryszard Dudzik. Numery: 13(80)–16(83) (1989) wyd. strajkowe. Numeracja zmienna i chaotyczna. Nie zawsze datowano pisma. 1981 dołączano do niego sporadycznie dodatki, określane jako specjalne czy samoistne: „Komunikat wieczorny Komitetu Gotowości Strajkowej NZS” (III 1981), „Komunikat wieczorno-poranny Niezależnego Zrzeszenia Studentów Uniwersytetu Wrocławskiego” (III 1981), „Wielki nocny marsz pokoju” (IV 1981), „Sytuacja na uczelniach w Polsce” (III 1981), „Wszystko zależy od nas samych” (V 1981). Od nr. 9(38) (1986) wprowadzono numerację roczną i ciągłą. Pojawiały się wydania spec.: nr 30–31, 35–36, 7(65) (1988) oraz wspólne z „Na Indeksie”: nr 9(67) (1988) „Komunikatu”. „Komunikat” był pismem informacyjnym. Początkowo ukazywały się w nim wiadomości dot. strajku (II 1981). Z kolejnymi nr. pojawiały się informacje dot. życia studenckiego, funkcjonowania NZS, teksty publicystyczne. Kolejne nr. przekształcały pismo w stronę informacyjno-publicystyczną. Wiele art. odnosiło się do wewnętrznej sytuacji NZS, sytuacji w kraju, zamieszczano opinie dot. bieżących wydarzeń oraz teksty zw. z rocznicami. We Wrocławiu pismo kolportowano bezpłatnie. Poza miastem w cenie zależnie od momentu od 5 do 200 zł.