Tymczasowa Tarnowska Komisja Koordynacyjna „Solidarność”
Tymczasowa Tarnowska Komisja Koordynacyjna „Solidarność”, od II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1983 pn. Tarnowska Tymczasowa Komisja Koordynacyjna „S” Robotników i Chłopów, ponadzakładowa struktura podziemna powołana 1 V 1982 przez działaczy „S” z woj. tarnowskiego. W III 1982 w Woli Rzędzińskiej k. Tarnowa odbyło się pierwsze spotkanie przedstawicieli podziemnej „S” z zakładów pracy Tarnowa, w którym uczestniczyli Karol Kołodziej (Zakłady Mechaniczne Tarnów, łącznik ze Szpitalem Wojewódzkim), Leonard Łącki, Roman Socha oraz Franciszek Simajchel. Podjęto decyzję o powołaniu konspiracyjnej siatki oporu w regionie oraz o wydawaniu pisma „Wolni i Solidarni”. Nast. spotkanie konsolidujące działaczy „S” z Tarnowa i okolicy odbyło się w IV 1982 w domu Daniela Kasprzaka w Tarnowie przy ul. Mariana Buczka 24, uczestniczyli w nim L. Łącki, Roman Pasierski, Stanisław Tadel, Stefan Kuczek, Stanisław Gaweł, F. Simajchel oraz R. Socha. Omawiano przygotowania do strajku 13 V 1982. 1 V w zebraniu założycielskim, które odbyło się w domu S. Gawła w Żabnie, udział wzięli m.in.: L. Łącki, S. Tadel, Wiesław Błażejewski, S. Gaweł, R. Socha, S. Kuczek, Wiesław Kowalski, Andrzej Nosek oraz Jerzy Świątek. W II 1983 przemianowano TTKK „S” na TTKK „S” RiCh. Skupiała tajne struktury zakładowe oraz indywidualnych działaczy z zakładów pracy Tarnowa: ZM Tarnów (Marian Pamuła, S. Tadel, S. Kuczek, S. Gaweł, L. Łącki, R. Pasierski), Fabryka Silników Elektrycznych Tamel (Władysław Zawirski, W. Błażejewski), Zakłady Azotowe (F. Simajchel, R. Socha), Zakład Przetwórstwa Chłodniczego (Bronisław Wiatr), Huta Szkła Gospodarczego Tarnów (J. Świątek), Fabryka Maszyn Pralniczych Pralfa (Halina Socha, Andrzej Bulski), Specjalistyczne Przedsiębiorstwo Remontu i Rozruchu Instalacji Przemysłu Chemicznego Chemorozruch w Oświęcimiu, oddział w Tarnowie (Jerzy Lizak), okolicznych miejscowości: Dąbrowy Tarnowskiej (Mieczysław Pyrcz), Zakliczyna (Jan Pawlina), Trzciany k. Mielca (Stanisław Kalita). TTKK „S” RiCh najaktywniej funkcjonowała w l. 1983–1984, a w jej zebraniach, które odbywały się m.in. w Tarnowie, Tarnowcu, we wsi Kuzie, w Woli Mędrzechowskiej brało udział od 9 do 30 osób. Uczestniczyli w nich również przedstawiciele struktur podziemnych z Przemyśla, Jasła, Bochni, Żegociny. Skupiano się gł. na wydawaniu prasy niezależnej. Od II/III do V 1982 wydawano podziemne pismo „Wolni i Solidarni”, 22 IX 1982 ukazał się 1 nr „Serwisu Informacyjnego”, wydrukowany w Tarnowcu w domu p. Jamrozów przez Zdzisława Sumarę, 18 XI 1982 zmieniono tytuł na „Tarnowski Biuletyn Informacyjny”, od n-ru 7 z 18 I 1983 jako „Tarnina”. Ponadto TTKK „S”/TTKK „S” RiCh drukowała ulotki, organizowała strajki oraz akcje solidarnościowe. Pierwszą akcją inspirowaną i organizowaną przez TTKK „S” był 15-minutowy strajk 13 V 1982. W strajku wzięła udział prawie cała załoga ZM Tarnów.
W konsekwencji strajku w ZM Tarnów zwolniono z pracy 220 pracowników w tym uznanych za inspiratorów protestu działaczy TTKK „S”: S. Gawła i W. Kowalskiego; za posiadanie ulotek nawołujących do uczestnictwa w strajku aresztowano 7 V, a nast. skazano na 1 rok pozbawienia wolności Elżbietę Zarańską.
8 IX 1982 w zw. z peregrynacją w diecezji obrazu Matki Boskiej ułożono na pl. Katedralnym w Tarnowie krzyż kwietny, a 4 XII zastąpiono go stalową konstrukcją o wysokości 14 metrów, który TTKK „S” wzięła pod opiekę jako symbol „S”. Krzyż usunięto dopiero w V 1987 podczas przygotowań do pielgrzymki Jana Pawła II. W II 1983 przedstawiciele TTKK „S” RiCh (L. Łącki, F. Simajchel, R. Socha, R. Pasierski i S. Kuczek) zostali przyjęci przez ordynariusza diecezji tarnowskiej bp. Jerzego Ablewicza.
24 VIII 1983 W. Kowalski został zatrzymany przez SB, gdy wychodził z terenu Zakładów Azotowych. Znaleziono przy nim 1,8 tys. ulotek. Podczas przesłuchań W. Kowalski załamał się i ujawnił źródło pochodzenia ulotek. W konsekwencji aresztowano L. Łąckiego, S. Gawła i J. Lizaka. Struktura zmuszona została do głębszej konspiracji. 24 II 1984 SB wkroczyła na spotkanie w Koszycach Małych k. Tarnowa, zatrzymani zostali: L. Łącki, Alojzy Warchoł, R. Socha, Karol Krasnodębski, B. Wiatr, M. Pamuła, W. Zawirski oraz W. Błażejewski, którzy uniknęli procesów w wyniku ogłoszonej w VII 1984 amnestii. Aresztowania te jednak doprowadziły do rozbicia TTKK „S” RiCh, w wyniku czego działalność podziemnej „S” w Tarnowie uległa osłabieniu. W VIII 1985 w miejsce TTKK „S” RiCh powołano MKK „S” Ziemi Tarnowskiej.