Encyklopedia Solidarności styczeń - 1985 -

Kalendarium styczeń 1985

7

• Umiera sztygar z Kopalni Węgla Kamiennego Gliwice 32-letni Roman Franz, przedtem zatrzymany i pobity przez milicję na komisariacie kolejowym. Nieprzytomnego R. Franza znaleziono na ławce koło dworca. Zmarł po przewiezieniu do szpitala, sekcja wykazała stłuczenie mózgu.

8

• Rozpoczyna się proces zabójców ks. Jerzego Popiełuszki. Oskarżycielami są prok. Zygmunt Kołacki i Leszek Pietrusiński, oskarżycielami posiłkowymi rodziny ks. Jerzego: Edward Wende, Krzysztof Piesiewicz, Andrzej Grabiński i Jan Olszewski. 7 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1985 Sąd Wojewódzki w Toruniu skazał kpt. Grzegorza Piotrowskiego i płk Adama Pietruszkę na 25 lat więzienia i 10 lat pozbawienie praw obywatelskich, por. Leszka Pękalę na 15 lat, por. Waldemara Chmielewskiego na 14 lat więzienia.

12

• Do RKW Mazowsze zostaje dokooptowany działacz b. KSS „KOR”, członek Zarządu Regionu Jan Lityński.

15

• Władze PRL rozpoczynają konsultacje z OPZZ w sprawie podwyżek cen i zniesienia kartek.

• Ukazuje się 1. numer magazynu polityczno-kulturalnego „Wolne Pismo Most”. Jego inicjatorami są Maciej Łukasiewicz (członek podziemnych władz SDP) oraz Anna Baniewicz. Wkrótce do zespołu dołączył Dariusz Fikus i Małgorzata Taczanowska, zwolniona w stanie wojennym z TVP. Uruchomienie pisma było możliwe dzięki pomocy Tadeusza Markiewicza. Od połowy 1985 r. zaczęło działalność również Wydawnictwo Most.

21

• TKK NSZZ „Solidarność” ogłasza 28 lutego dniem protestu wobec zamierzeń władz przygotowujących wielką podwyżkę cen. Zostaje też przyjęta odezwa „Do członków Solidarności” w sprawie obrony księży Kościoła katolickiego, zagrożonych atakami SB.

22

• Grupa byłych działaczy KPN: Zygmunt Goławski, Tadeusz Jandziszak, Maciej Pstrąg-Bieleński, i Romuald Szeremietiew – tworzy Polską Partię Niepodległościową.

• Gen. Wojciech Jaruzelski przybywa do Stoczni Gdańskiej im. Lenina, gdzie zabiega o poparcie robotników dla programu zniesienia reglamentacji kartek oraz uzasadnia planowaną podwyżkę cen.

23

• We Wrocławiu umiera 37-letni Lesław Martin, członek Komisji Rewizyjnej Zarządu Regionu Dolny Śląsk „Solidarności”, kolporter i drukarz wydawnictw podziemnych, 2-krotnie internowany, inwigilowany przez SB. 11 I „nieznani sprawcy” zrzucili go z kładki dla pieszych nad torami kolejowymi. W szpitalu nie odzyskał przytomności.

30

• Rada Państwa przyjmuje uchwałę o pozbawieniu tytułu profesora Leszka Nowaka, filozofa, współtwórcę uchwalonego na I KZD programu „Solidarności”, pracownika naukowego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, od końca 1984 r. objętego zakazem prowadzenia zajęć dydaktycznych.