Encyklopedia Solidarności sierpień - 1987 -

Kalendarium sierpień 1987

1

• Powstaje Obywatelski Komitet Poszukiwań Mieszkańców Suwalszczyzny, zaginionych w VII 1945, w związku z odkryciem masowych grobów pod Gibami na Suwalszczyźnie.

3

• Zarejestrowano Krakowskie Towarzystwo Przemysłowe, którego liderem jest Tadeusz Syryjczyk.

24

• W Londynie odbywa się kolejny zjazd organizacji popierających „Solidarność” za granicą. Przyjeżdżają delegacje z 35 krajów Europy, obu Ameryk i Australii. Oprócz apelu o przywrócenie „Solidarności” możliwości jawnego działania, uczestnicy spotkania wzywają władze ZSRS, by ułaskawiły skazanego na śmierć za udział w grudniowych manifestacjach kazachskiego studenta Ryshulbekowa oraz wycofały swoje wojska z Afganistanu.

• Sąd Wojewódzki w Szczecinie odrzuca wniosek o rejestrację NSZZ „Solidarność” Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego. Podobnie Sąd Wojewódzki w Toruniu: odrzuca wnioski pracowników Elany, Merionotexu i Geofizyki.

26

• 11-osobowy Komitet Założycielski NSZZ „Solidarność” przy zakładach Polar we Wrocławiu kieruje do Sądu Wojewódzkiego wniosek o rejestrację Związku. Wniosek zostaje odrzucony.

30

• W kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie po mszy św. w intencji Porozumień Sierpniowych aktorzy scen warszawskich recytują wiersze i śpiewają pieśni patriotyczne.

• Z homilii: […] Narodu sprawą jest sprawa „Solidarności”. Jak 1 września kojarzy się nam od wielu lat z wybuchem II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. wojny światowej, tak koniec sierpnia przywodzi nam na pamięć protest robotniczy z 1980 roku i powstanie Wolnych Związków Zawodowych, które przybrały kształt i nazwę „Solidarność”. […]

31

• Obchody 7. rocznicy Sierpnia ‘80 zorganizowano w Bydgoszczy, Gdańsku, Lubinie, Warszawie i Wrocławiu.

• W Gdańsku po mszy św. w kościele św. Brygidy 5-tysięczny tłum udaje się pod Pomnik Ofiar Grudnia ’70, gdzie zostaje rozpędzony przez milicję.

• We Wrocławiu po uroczystościach pod Polarem milicja aresztuje 10 osób, m.in. Józefa Piniora.