Hasła rzeczowe

Komitet Organizacyjny Praworządności Społecznej

Komitet Organizacyjny Praworządności Społecznej, założony w XII 1980 w Opolu z inicjatywy Bogusława Bardona (członka KKP, KOWzP oraz do 23 XII pierwszego przew. MKZ w Opolu). Członkami-założycielami byli: B. Bardon (przew.), Elżbieta Gajda, Ryszard Hawryszczuk, Edward Fułat i Tadeusz Senejko. KOPS zamierzał udzielać pomocy prawnej i finansowej osobom represjonowanym z powodów politycznych oraz upowszechniać informacje „o ugrupowaniach i ludziach mających poglądy polityczne odmienne od obowiązującej doktryny PZPR”. KOPS nagłośnił sprawę śmierci Antoniego Jaśkowca, który zmarł w wyniku pobicia na posterunku MO w Baborowie. Współpracujący z KOPS adwokat Bronisław Fułat był oskarżycielem posiłkowym ws. milicjantów z posterunku MO w Kolonowskiem, oskarżonych o pobicie trzech 10-letnich chłopców. Sąd Rejonowy w Strzelcach Opolskich uznał obu oskarżonych winnymi i wydał wyrok skazujący. Komitet wydał 2 n-ry niezależnego pisma „Praworządność”, zawierającego gł. przedruki z in. krajowych wydawnictw niezależnych. Nr 1 pisma, wydany formalnie jako wkładka do „Solidarności Opolszczyzny”, zredagowali: Ryszard Hładko, B. Bardon i Tadeusz Żyliński oraz E. Gajda (redaktor tech.); nr 2 tworzyli B. Bardon i E. Gajda. W formie odrębnych publikacji wydano także zbiór Grudzień 1970 – Sierpień 1980, nie zakazane piosenki i wiersze walczącego Wybrzeża oraz przedruk wywiadu Oriany Fallaci z Lechem Wałęsą. Duży rezonans miała wystawa fotograficzna Robotniczy Gniew. Grudzień 1970 – Sierpień 1980 (replika wystawy zaprezentowanej w gdańskim Dworze Artusa w 10. rocznicę Grudnia 1970) zorganizowana przez komitet z MKZ w Opolu w pierwszej siedzibie „S” przy ul. Ozimskiej 53 i funkcjonująca w tym miejscu przez 3 tygodnie od 15 III 1981. W późniejszym czasie wystawa, przekazana do dyspozycji działaczy „S”, była prezentowana również w in. miejscowościach woj. opolskiego (po raz ostatni w hallu dworca PKS w Strzelcach Opolskich). Przy okazji wystawy B. Bardon prowadził publiczną zbiórkę pieniędzy z przeznaczeniem na ufundowanie książeczki mieszkaniowej dla syna zmarłego A. Jaśkowca. W 1981 działacze KOPS współorganizowali w Opolu obchody rocznicy zbrodni katyńskiej oraz świąt narodowych 3 V i 11 XI oraz 25 V marsz w obronie więźniów politycznych (z działaczami Studenckiego KOWzP i KPN). VII/VIII 1981 B. Bardon został członkiem Opolskiego KOWzP, 30 VII 1981 powołanego uchwałą ZR Śląska Opolskiego w analogicznych celach co KOPS, występował jednak nadal również jako przew. KOPS i wbrew wywieranym na niego naciskom nie przekazał agend komitetu na rzecz OKOWzP. Wprowadzenie stanu wojennego przerwało działalność komitetu, a z grona członków i współpracowników internowano B. Bardona, E. Gajdę, R. Hładko i T. Żylińskiego.

 

Zbigniew Bereszyński

Opcje strony

do góry