Baran Eugeniusz
Eugeniusz Baran, ur. 28 XI 1938 w Nowym Sączu. Ukończył ZSZ w Nawojowej (1954).
1954-1991 ślusarz maszynowy, następnie mistrz w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego w Nowym Sączu. 1976-1980 zbierał i przekazywał pieniądze na działalność KOR, następnie KSS KOR. 1977-1980 przewodniczący Rady Robotniczej na Wydz. Wagonowym ZNTK.
Od IX 1980 w „S”, z-ca przewodniczącego Komitetu Założycielskiego, 18 IX 1980 z-ca przewodniczącego KS podczas strajku w ZNTK, 17 X 1980 – III 1981 przewodniczący KZ; 22-27 X 1980 uczestnik głodówki kolejarzy we Wrocławiu, 27 X – 5 XI 1980 członek Komisji ds. Pragmatyki Kolejowej podczas rozmów resortowych ze stroną rządową tamże. XI 1980 – 13 XII 1981 członek Prezydium KKP ZNTK i PKP; sygnatariusz porozumień i uzgodnień ze stroną rządową. 1980-1989 prowadził bibliotekę wydawnictw niezależnych w domu w Nawojowej. 1980-1981 kolporter wydawnictw niezależnych, m.in. „Robotnika”, „Gońca Małopolskiego”, tzw. cegiełek. 9-11 I 1981 współorganizator strajku w nowosądeckim Ratuszu (11-19 I 1981 kontynuacja strajku w Domu Robotniczym ZNTK), I-VI 1981 uczestnik rozmów MKZ Małopolska – Komisja w Nowym Sączu z komisją rządową ws. niezrealizowanych postulatów. W VII 1981 delegat na I WZD Regionu Małopolska w Tarnowie, członek Regionalnej Komisji Rewizyjnej; IX/X 1981 delegat na I KZD.
13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Załężu k. Rzeszowa (tamże autor i współautor utworów satyrycznych i patriotycznych), zwolniony 11 II 1982. Do 1989 w podziemnych strukturach „S”, ich współorganizator w ZNTK, w bliskiej współpracy z Konstantym Konarem, Zbigniewem Bocheńskim, Stefanem Łukasikiem, Tadeuszem Nitką; kolporter m.in. na terenie ZNTK wydawnictw podziemnych, m.in. „Wiadomości Nowosądeckich”, „Kolejarza Małopolskiego”, ulotek, znaczków poczt podziemnych, kalendarzy, kart okolicznościowych – odbiór głównie u Henryka Ferenca, S. Łukasika, Józefa Biela; zbierał składki na działalność związkową i pomoc represjonowanym, członek grupy organizującej pomoc aresztowanym i ich rodzinom, zbierał informacje nt. represji; współorganizator Duszpasterstwa Ludzi Pracy, Mszy za Ojczyznę przy kościele oo. jezuitów w Nowym Sączu. 1982-1987 wielokrotnie przesłuchiwany i poddawany rewizjom. W V 1988 uczestnik kilkugodzinnych przestojów w pracy w ZNTK na znak solidarności ze strajkującymi w kraju.
1989-1991 członek Komisji Oddziałowej „S” w ZNTK. 1989-1991 wiceprzewodniczący KO „S” w Nawojowej, w 1989 uczestnik kampanii wyborczej KO „S”: organizator spotkań i wieców z kandydatami do Parlamentu. 1990-2003 ławnik Sądu Rejonowego w Nowym Sączu. 1991-1998 na rencie, od 1998 na emeryturze. 1996-2005 sądowy kurator społeczny Sądu Rejonowego w Nowym Sączu.
Autor 2 patentów dot. zamków wagonowych (l. 60. i 70.).
Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2012).
Od 20 III 1981 rozpracowywany przez Wydz.
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
KW MO w Nowym Sączu w ramach SOS krypt. Działacz; 7 V 1982 – 4 IV 1986 przez Wydz. V KW MO/WUSW w Nowym Sączu w ramach KE krypt. Zamek.
Sławomir Chmura