Barański Janusz
Janusz Barański, ur. 1 XII 1960 w Wieluniu. Absolwent etnologii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie (1988), student filozofii (1984-1989, absolutorium), w 1995 doktorat, w 2009 habilitacja, w 2014 prof.
1970-1979 w ZHP.
Od IX 1980 w NZS, reprezentant Katedry Etnografii w Konwencie NZS UJ, w II 1981 uczestnik strajku o rejestrację NZS, XI/XII 1981 solidarnościowego ze studentami radomskiej WSI; uczestnik marszów m.in. w obronie uwięzionych, od III 1981 członek KOWzP w Krakowie; 1980-1989 kolporter wydawnictw niezależnych i podziemnych: literatury, pism, ulotek.
Od 13 XII 1981 w podziemnych strukturach NZS i „S”; 1981-1982 drukarz ulotek dla „S” i NZS (we współpracy z Markiem Lasotą), 1982 organizator dostaw sprzętu, materiałów poligraficznych i transportu dla „Serwisu Informacyjnego RKW «S» Małopolska” (we współpracy ze Zbigniewem Fijakiem i Janem Paculą), 1984-1985 drukarz komiksu „Solidarność – 500 pierwszych dni” (wraz z Grzegorzem Surdym); uczestnik manifestacji rocznicowych oraz akcji ulotkowych i plakatowych; zbierał informacje o represjonowanych i przekazywał je do Arcybiskupiego Komitetu Pomocy Więzionym i Internowanym/Arcybiskupiego Komitetu Pomocy, woził paczki z pomocą działaczom „S” i ich rodzinom; uczestnik Duszpasterstwa Akademickiego i Mszy za Ojczyznę. 13 V 1982 zatrzymany po demonstracji. 13 IX 1982 zatrzymany, następnie aresztowany, przetrzymywany w areszcie KW MO przy ul. Mogilskiej i AŚ przy ul. Montelupich w Krakowie; w XII 1982 przez 3 tyg. prowadził głodówkę; 17 II 1983 skazany w trybie doraźnym wyrokiem Wojskowego Sądu Garnizonowego w Krakowie (za to, że działając w celu rozpowszechniania nielegalnych pism, przewoził matryce z naniesionym tekstem) na 6 mies. więzienia, tego dnia zwolniony po warunkowym zawieszeniu reszty kary; 29 IV 1983 po rewizji prokuratora Sąd Najwyższy – Izba Wojskowa w Warszawie uchylił orzeczenie o warunkowym zawieszeniu, od tego dnia w ukryciu; 3 VIII 1983 darowano mu karę na mocy amnestii z 21 VII 1983. 25-28 VIII 1988 uczestnik Międzynarodowej Konferencji Praw Człowieka w parafii św. Maksymiliana Kolbego w Krakowie-Mistrzejowicach.
1989 uczestnik kampanii wyborczej KO „S” (w biurze wyborczym). 1989-1990 radca w Biurze Interwencji Senatu w Warszawie; 1990-1995 doktorant na Wydz. Filozoficzno-Historycznym/Wydz. Historycznym UJ; od 1992 w „S” UJ; 1993-2007 stypendysta zagranicznych uczelni; 1995-1997 tłumacz w wydawnictwie Pascal, współpracownik The Faneuil Group; 1997-2014 adiunkt, następnie adiunkt habilitowany, od 2014 prof. nadzw. z tytułem w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ; członek komitetów redakcyjnych: od 2003 serii „Cultura” Wydawnictwa UJ, od 2010 „Ethnologia Fennica”; od 1997 koordynator współpracy zagranicznej IEiAK UJ; od 2008 członek European Association of Social Anthropologists, od 2010 Stowarzyszenia NZS 1980.
Autor m.in. ''Socjotechnika, między magią a analogią. Szkice o masowej perswazji w PRL-u i III RP'' (2001), ''Świat rzeczy. Zarys antropologiczny'' (2007), ''Etnologia i okolice. Eseje antyperyferyjne'' (2010), artykułów w czasopismach naukowych krajowych i zagranicznych oraz przekładów z języka angielskiego.
Odznaczony Medalem Niezłomnym w Słowie (2011), Krzyżem Wolności i Solidarności (2012), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2016).
Kraków, Region Małopolska