Encyklopedia Solidarności Budzbon Rafael - Biogramy -

Rafael Budzbon, ur. 10 VII 1961 w Bydgoszczy. Ukończył II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. LO tamże (1982).

XI 1979 – VIII 1980 członek grupy Gniewni i Solidarni organizującej akcje ulotkowe i malowania na murach.

V 1981 – 13 XII 1981 członek, od VI 1981 wiceprzewodniczący Rady Okręgowej Związku Młodzieży Demokratycznej w Bydgoszczy. W III 1981 członek Uczniowskiego KS w II LO. IX-XII 1981 współzałożyciel, autor i redaktor niezależnego pisma „Bydgoski Demokrata”.

Po 13 XII 1981 działacz podziemia (we współpracy m.in. z Magdaleną Leś i Krzysztofem Maciejewskim); drukarz ulotek i pism podziemnych, m.in. „Solidarność Stanu Wojennego” (wraz z Wiesławem Gościnnym i Wiesławem Wójcikiem). 17 III 1982 aresztowany, przetrzymywany w AŚ w Inowrocławiu, uczestnik tygodniowej głodówki przeciwko wstrzymaniu korespondencji, widzeń z rodziną, adwokatem, 15 VI 1982 zwolniony po umorzeniu śledztwa. 1 V 1983 uczestnik niezależnej manifestacji, 9 V 1983 aresztowany, przetrzymywany w ZK w Koronowie, 27 VII 1983 zwolniony na mocy amnestii. W X 1983 współzałożyciel, autor i redaktor podziemnego pisma „Szansa”. W 1984 współautor (wraz ze Zbigniewem Zielińskim) wystawy fotograficznej z pogrzebu ks. Jerzego Popiełuszki, zorganizowanej w ramach Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej w Bydgoszczy. Od 1985 współpracownik Ruchu Młodzieży Demokratycznej Wolność; 1985-1986 współzałożyciel, autor, redaktor i drukarz pisma bydgoskiego oddziału RMD „Raport”; drukarz Młodzieżowej Oficyny Literackiej (wydano m.in. wiersze więzienne Stefana Pastuszewskiego i kasety z koncertem Jacka Kaczmarskiego). 1984-1988 współwydawca (m.in. wraz z Piotrem Różyckim i Zbigniewem Zielińskim) podziemnych kalendarzy, znaczków poczt podziemnych i innych materiałów. W 1985 uczestnik spotkań RMD dot. powołania struktur krajowych, w 1986 uczestnik rozmów w związku z wejściem RMD do Federacji Młodzieży Walczącej. 3 XI 1986 odesłał książeczkę wojskową do WKU, w X 1987 uczestnik głodówki w kościele św. Andrzeja Boboli w obronie Piotra Różyckiego i Oskara Kasperka. 13 II 1987 skazany przez kolegium ds. wykroczeń na karę grzywny za uchylanie się od służby wojskowej; w II 1988 autor listu do ministra obrony narodowej; 18 IV 1988 skazany wyrokiem Sądu Pomorskiego Okręgu Wojskowego na 2,5 roku więzienia, 21 VII 1988 zwolniony na mocy aktu łaski Rady Państwa. W 1987 pracownik SP w Dobrczu, 1987-1988 Młodzieżowego Domu Kultury, 1988-1989 fotograf i drukarz w firmie Polmax. W VIII 1988 uczestnik strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina; 1988-1989 (wraz z P. Różyckim, Sławomirem Dudkiewiczem) prowadził punkt konsultacyjny dla osób zainteresowanych wojskową służbą zastępczą; współorganizator akcji ekologicznych, petycji do gen. Wojciecha Jaruzelskiego ws. wyprowadzenia lotniska wojskowego z Bydgoszczy.

1989-1990 zatrudniony w firmie Pubrex. 1991-1992 współzałożyciel (wraz z Piotrem Różyckim) pierwszego niezależnego klubu Trytony; 1993-2005 własna działalność gospodarcza (fotografia); 1999-2001 fotoreporter w „Ilustrowanym Kurierze Polskim”, 2005-2007 pracownik Nadleśnictwa Żołędowo; od VI 2009 współpracownik „Gazety Pomorskiej”.

Autor kilku wystaw fotograficznych (zbiorowych i indywidualnych).

W 2002 laureat II nagrody w Ogólnopolskim Konkursie Fotograficznym. Wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2000), odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2009).

Katarzyna Grysińska-Jarmuła