Encyklopedia Solidarności Chmielowska Janina Jadwiga - Biogramy -

Janina Jadwiga Chmielowska, ur. 29 VI 1954 w Sosnowcu. Absolwentka Politechniki Śląskiej w Gliwicach, Wydz. Automatyki i Informatyki (1978).

1974-1978 w SZSP i w Duszpasterstwie Akademickim. 1978-1981 projektantka oprogramowania systemów komputerowych w Instytucie Systemów Sterowania w Katowicach. 1978-1980 kolporterka niezależnych wydawnictw: „Robotnika”, „Opinii”, książek NOWej.

Od IX 1980 w „S”, współorganizatorka Komitetu Założycielskiego w ISS, członek Zarządu MKZ Katowice; od II 1981 członek Koła Obrońców Ludzi Więzionych za Przekonania, następnie Regionalnego KOWzP. W VII i XII 1981 delegat na I i II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD (Województwa Katowickiego) Regionu Śląsko-Dąbrowskiego, członek ZR.

13 XII 1981 – 1990 w ukryciu (m.in. w Gliwicach, Zabrzu, Bytomiu, Rycerce Górnej), 10 IV 1982 – 1 VIII 1990 poszukiwana listem gończym. 1982-1989 założycielka, przewodnicząca RKK „S” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego, zaangażowana w druk i kolportaż prasy podziemnej, autorka w pismach podziemnych „WiS”, „PIK”, „Punkt”; 1985-1990 członek Solidarności Walczącej, przewodnicząca Oddziału katowickiego SW, 1988-1989 przewodnicząca krajowego Komitetu Wykonawczego SW; 1988-1993 współprzewodnicząca Autonomicznego Wydz. Wschodniego SW.

1990-1992 współorganizatorka Ośrodka Informacyjnego Wschód w Warszawie oraz Fundacji Wschodniej Wiedza. Współpracowniczka Instytutu na rzecz Demokracji w Europie Wschodniej (Institute for Democracy in Eastern Europe), publikowała na łamach „Uncaptive Minds”, miesięczników „Fortuna” i „Orientacja na Prawo”, zaangażowana w pomoc ugrupowaniom niepodległościowym w republikach sowieckich. W 1993 współredaktor „Biuletynu Wschodniego” wydawanego przez Instytut Obywatelski w Warszawie, doradca Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie, redaktor „Dziennika Zachodniego”, 1993-1994 „Super Expresu”. 1993-1995 przewodnicząca Zarządu Wojewódzkiego RdR w Katowicach, 1997-2001 członek Zarządu Wojewódzkiego RS AWS w Katowicach. 1994-2000 redaktor w TVP SA Oddział Katowice, 1998-2001 współpracowniczka Redakcji Programów Wojskowych TVP SA w Warszawie, 2000-2005 niezależna producentka telewizyjna TV Niepokalanów. 1999-2000 pracownik Kuratorium Oświaty w Katowicach, od 2000 Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Od 1994 członek SDP, 1994-2000 członek Zarządu Wojewódzkiego, od 2001 przewodnicząca Komisji Rewizyjnej SDP w Katowicach, nast. Sekretarz Głównej Komisji Rewizyjnej SDP. W 1998 absolwentka dziennikarskich studiów podyplomowych na Uniwersytecie Śląskim oraz Wyższego Kursu Obrony w Akademii Obrony Narodowej w Warszawie, 2000-2005 doktorantka Wydz. Filologii UŚ. 2002-2007 nauczyciel akademicki w Akademii Polonijnej w Częstochowie. W 2004 absolwentka Studium Społeczno-Pastoralnego Instytutu Akcji Katolickiej Diecezji Sosnowieckiej, w 2008 studium podyplomowego (przygotowanie pedagogiczne) w AP w Częstochowie. 2006-2009 członek Rady Nadzorczej Radia Katowice, od 2008 przewodnicząca Rady Programowej TVP Katowice. 2005-2009 wiceprzewodnicząca Stowarzyszenia Represjonowanych w Stanie Wojennym. Członek Stowarzyszenia Działaczy Niepodległościowych Nieprzejednani, od 2007 koordynator Porozumienia Organizacji Niepodległościowych.

Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi przez Rząd RP na Uchodźstwie oraz Krzyżem Semper Fidelis przez Związek Solidarności Polskich Kombatantów (1990), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2007), orderem Za Zasługi Wobec Litwy (2009).

17 II 1981 – 1988 rozpracowywana przez Wydz. V-1/III KW MO/WUSW w Katowicach w ramach KE/SOR krypt. Elektra; 4 VI 1988 – 6 III 1990 przez Wydz. III-1/Inspektorat II WUSW w Katowicach w ramach SOR krypt. Ośmiornica.

Jarosław Neja