Encyklopedia Solidarności Dorn Ludwik - Biogramy -

Ludwik Dorn, ur. 5 VI 1954 w Warszawie, zm. 7 IV 2022 tamże. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, Wydz. Nauk Społecznych (1978).

Jako uczeń VI LO im. Tadeusza Reytana w Warszawie harcerz 1. WDH im. Romualda Traugutta (tzw. Czarna Jedynka) oraz Gromady Włóczęgów. XII 1975 sygnatariusz Listu do Sejmu PRL przeciwko planowanym zmianom w Konstytucji, uczestnik akcji zbierania podpisów pod nim wśród studentów i pracowników naukowych UW. Od VII 1976 współorganizator pomocy dla represjonowanych robotników Ursusa i Radomia; 17 VII i 16 IX 1976 zatrzymywany w gmachu warszawskich sądów, pobity w komendzie MO; od IX 1976 współpracownik KOR, nast. KSS „KOR”; autor, drukarz i kolporter pism niezależnych „Głos” i „Robotnik”, od 1977 w redakcji „Głosu” i „Indeksu”. 22 IV 1977 ukarany naganą z upomnieniem przez Komisję Dyscyplinarną UW w zw. z Listem otwartym z 22 XI 1976 Studenci, uniwersytety, chwila obecna. 25 V 1977 inicjator i współautor opracowania Tezy do dyskusji nad niezależnym ruchem studenckim; 20 X 1977 sygnatariusz deklaracji założycielskiej SKS w Warszawie. Wielokrotnie zatrzymywany, poddawany rewizjom; VII 1978 ukarany przez kolegium ds. wykroczeń grzywną za kolportaż ulotek w obronie aresztowanego działacza WZZ Wybrzeża Błażeja Wyszkowskiego; 23 VIII 1979 sygnatariusz Apelu Komitetu Porozumienia na rzecz Samostanowienia Narodu o przeprowadzenie wolnych wyborów do Sejmu; w XII 1979 sygnatariusz apelu grupy „Głosu” i ROPCiO przed rocznicą Grudnia 1970.

16 VIII 1980 aresztowany, 2 IX 1980 zwolniony na mocy Porozumień Sierpniowych. Od IX 1980 w „S”, od X 1980 kierownik Ośrodka Badań Społecznych przy MKZ Mazowsze, nast. Regionu Mazowsze. 27 IX 1981 sygnatariusz deklaracji założycielskiej Klubów Służby Niepodległości.

Po 13 XII 1981 w ukryciu w Gdańsku i w Warszawie, poszukiwany listem gończym; 1982–1989 redaktor podziemnych pism „Wiadomości” i „Głos”; IX 1983 ujawnił się. Autor wielu publikacji podziemnych, m.in. Krótkiego kursu historii wyborów do rad narodowych (Głos, Warszawa 1984).

1989–1991 redaktor Wydawnictwa Głos Głos "Głos", podtytuł: „Niezależny miesięcznik społeczno-polityczny”, pismo wydawane X 1977 – XII 1989 (z przerwą II 1981 – II 1982) w Warszawie z inicjatywy środowiska KSS KOR. Sp. z o.o. 1991 szef Zespołu Analiz w Kancelarii Prezydenta RP Lecha Wałęsy. 1989 w ZChN, od 1990 w PC: 1992–1998 wiceprezes, 2001–2008 w PiS. 1997–2001 poseł RP z listy AWS, od 2011–2015 poseł RP z listy PiS, 2005–2007 wicepremier i minister spraw wewnętrznych i administracji. IV–XI 2007 marszałek Sejmu RP. Tłumacz poezji (m.in. Johna Keatsa i Williama Butlera Yeatsa) oraz powieści szpiegowskich, autor m.in. Sennych przygód śpiocha tłuściocha (2008), Zdruzgotek (2008), Rozrachunków i wyzwań (2009).

Pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego (2022).

14 X 1976 – 9 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1988 rozpracowywany przez Wydz. III/III-2 KS MO/SUSW w ramach SOR/KE krypt. Baum.

Mirosława Łątkowska|Adam Borowski