Gedowski Zbigniew
Zbigniew Gedowski, ur. 22 I 1951 w Inowrocławiu. Ukończył Technikum Mechaniczne tamże (1969).
1969-1970 zatrudniony w Sanatorium Kolejowym; 1971-1974 zasadnicza służba wojskowa, następnie szkoła podchorążych; 1974-1975 zatrudniony w przedsiębiorstwie Montokwas w Katowicach, 1975-1982 st. kontroler jakości, mechanik, kierowca w Inowrocławskich Zakładach Metalowych Inoterma-Domgos.
W VIII 1980 przewodniczący KS w IZM Inoterma-Domgos; od IX 1980 w „S”, inicjator Komitetu Założycielskiego, do XII 1980 przewodniczący KZ w IZM Inoterma-Domgos, inicjator MKZ w Inowrocławiu, od IX 1980 przewodniczący komisji ds. rozwiązywania problemów ludzkich i miasta, XI 1980 – IX 1981 przewodniczący MKZ; we IX 1981 współtwórca Związku Młodzieży Szkolnej „S” (przewodniczący Jarosław Brejza) w Inowrocławiu. Zwolennik i propagator „S” RI, X/XI 1980 współzałożyciel, współpracownik Niezależnego Samorządnego Związku Chłopskiego w Inowrocławiu, w XII 1980 negocjator podczas strajku w Kombinacie Rolnym w Kobylnikach, 22 I 1981 współorganizator blokady ulic przez rolników z okolic Inowrocławia, 8 II 1981 uczestnik bydgoskiego marszu solidarnościowego z Bazyliki św. Wincentego à Paulo (po mszy św. odprawionej przez bp. Jana Michalskiego) na Stary Rynek ws. rejestracji „S” RI, w III 1981 współorganizator delegacji rolników inowrocławskich (S. Fijałkowski, Piotr Bartoszcze, J. Dernoga) do Katowic w celu uzgodnienia z katowickim MKZ dostaw węgla w zamian za dostawy mięsa, organizator zbiórki żywności dla inowrocławskich przedszkoli i żłobków, 8-9 III 1981 uczestnik (oddelegowany do ochrony) Zjazdu Zjednoczeniowego związków zawodowych rolników w Poznaniu. 16 III 1981 – 17 IV 1981 uczestnik strajku okupacyjnego w siedzibie WK ZSL w Bydgoszczy, w IV 1981 organizator i uczestnik głodówki rolników w budynku ZSL w Inowrocławiu, w VIII 1981 przedstawiciel rolników w rozmowach z wojewodą ws. porozumień rzeszowsko-ustrzyckich, następnie organizator i uczestnik akcji zaorywania ziemi w Spółdzielni Zgodna w Janikowie.
13 XII 1981 internowany, osadzony w Ośr. Odosobnienia w Potulicach, 9 III 1982 zwolniony. Od IV 1982 organizator podziemnej „S” w Inowrocławiu, współtwórca struktur OKOR; VII 1982 – IV 1983 w ukryciu (m.in. VIII-XII 1982 u sióstr w Topólnie, z jedną z nich współorganizator akcji ulotkowej). W II 1983 uczestnik spotkania działaczy OKOR w Czernej k. Krakowa; w IV 1983 po ujawnieniu się aresztowany, skazany na karę grzywny za udział w akcji zaorywania ziemi w Spółdzielni Zgoda.
Od VIII 1983 na emigracji w USA, od 1985 w kontakcie z Witoldem Hatką, Tadeuszem Kątkiem, Stanisławem Bańczykiem; w 1989 współzałożyciel Konfederacji Polaków w Ameryce. Od 2006 w Polsce, XI 2006 –
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
2007 koordynator, negocjator podczas strajku w Inowrocławskich Kopalniach Soli.
Katarzyna Grysińska-Jarmuła