Encyklopedia Solidarności

Gościniak Stanisław, ur. 5 VI 1930 w Sannikach k. Gostynina, zm. 8 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1994 w Białymstoku. Ukończył Szkołę Zawodową przy Fabryce Wyrobów Blaszanych w Chojnowie (1949).

1948 w ZMP.

1947–1949 ślusarz w FWB w Chojnowie, nast. w Dolnośląskich Zakładach Wytwórczych Urządzeń Radiowych Diora w Dzierżoniowie, nast. w Białostockich Zakładach Podzespołów Telewizyjnych Unitra-Biazet.

Od IX 1980 w „S”, członek Komitetu Założycielskiego, przew. KZ. Od 12 X 1980 członek prezydium MKZ w Białymstoku. X 1980 organizator strajku w Unitra-Biazet (żądanie podwyżki płac i utworzenia WZZ), od IV 1981 prowadził tamże biblioteczkę wydawnictw bezdebitowych (z Feliksem Gołębiewskim).

13 XII 1981 internowany, osadzony w Ośr. Odosobnienia w Białymstoku i Suwałkach, 10 III 1982 zwolniony. Od 1982 w kontakcie z b. działaczami „S”, uczestnik kolportażu podziemnej prasy w zakładzie pracy. Od X 1988 członek RKW Regionu Białystok.

1989 uczestnik reaktywacji KZ „S” w Unitra-Biazet, po zarejestrowaniu KZ jej przew., od 15 IV 1989 członek Regionalnego KO „S” Ziemi Białostockiej.

27 X–22 XII 1980 rozpracowywany przez Wydz. IIIA KW MO w Białymstoku w ramach SOS krypt. Jowisz; 25 III 1982–9 III 1983 w ramach SOS krypt. Biblioteczka; 25 VIII 1983–29 III 1985 przez Wydz. V KW MO/WUSW tamże w ramach SOS/SOR krypt. Druk; 16 X–24 XI 1987 w ramach SOS krypt. Prestiż; 21 XI 1987–24 X 1988 w ramach KE krypt. Duch; 25 X 1988–22 VIII 1989 w ramach SOS krypt. Związek.

Marek Kietliński