Helak Marian
Marian Helak, ur. 26 III 1928 w Nakle n. Notecią, zm. 8 VI 2011 w Pile. Ukończył ZSZ w Bydgoszczy (1944), ślusarz.
W 1945 działacz Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej przy parafii św. Stanisława w Nakle. 1945-1947 pracownik remontowy w Państwowej Żegludze Śródlądowej w Bydgoszczy, 1947-1958 ślusarz w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego w Pile. W IV 1957 jeden z liderów strajków na tle ekonomicznym, przeprowadzanych przez 3 kolejne mies. w ZNTK. W IV 1958 wyprowadzony z zakładu za organizację protestów robotniczych, zwolniony z pracy; 1958-1961 pracownik ZNTK w Stargardzie Szczecińskim, Bydgoszczy, w 1962 ponownie zatrudniony w ZNTK w Pile. 1945-1980 członek ZZ Kolejarzy, mąż zaufania, przewodniczący Komisji Oddziałowej, z-ca przewodniczącego KZ.
W VIII 1980 uczestnik protestów robotniczych w ZNTK w Pile; od IX 1980 w „S”, członek Komitetu Założycielskiego, następnie z-ca przewodniczącego KZ w ZNTK, w III 1981 delegat na I WZD Regionu Województwo Pilskie, wiceprzewodniczący ZR; w XI 1980 komendant straży porządkowej w czasie strajku w zakładzie; współorganizator regionalnych protestów, 1 VII 1981 przemawiał do 20 tys. uczestników wiecu w Pile w obronie wolności prasy związkowej.
13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia we Wronkach i w Gębarzewie, 28 II 1982 zwolniony; od zwolnienia na emeryturze. Od 1982 wspierał podziemną działalność związkową, kolporter wydawnictw podziemnych, m.in. pism „Lech”, „Robotnicy ’83”, „Informator Solidarności Walczącej”, sygnatariusz petycji w obronie więzionych i prześladowanych za przekonania; uczestnik uroczystości patriotycznych organizowanych przy parafii Świętej Rodziny w Pile. Wielokrotnie przesłuchiwany.
W 1989 uczestnik kampanii wyborczej KO przy Przewodniczącym „S” Lechu Wałęsie. Członek TZR „S” w Pile, KZ w ZNTK, 1989-2000 Prezydium ZR „S” w Pile.
Do 27 XI 1984 rozpracowywany przez Wydz. V WUSW w Pile w ramach KE krypt. Działkowiec.
Region Województwo Pilskie, Piła