Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Jaskulski Tadeusz Stanisław

Tadeusz Stanisław Jaskulski, ur. 29 IV 1947 w Gnieźnie. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (1975).

W 1966 przesłuchiwany w Bydgoszczy z powodu publicznego wystąpienia w obronie biskupów polskich za ich list do biskupów niemieckich. 1967-1968 nauczyciel w SP w Retkowie, 1968-1970 pracownik Pomorskich Zakładów Budowy Maszyn Makrum w Bydgoszczy, 1975-1985 Instytutu Kształcenia Nauczycieli w Bydgoszczy.

Od IX 1980 w „S”; przewodniczący KZ w IKN. W 1981 pracownik Ośrodka Badań Społecznych przy MKZ, następnie ZR w Bydgoszczy.

13 XII 1981 uczestnik rozproszonej przez ZOMO manifestacji pod siedzibą ZR w Bydgoszczy. Po 13 XII 1981 organizator akcji pomocowej dla kolegów zwolnionych z pracy, do 1988 współorganizator pomocy żywnościowej dla represjonowanych. II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 – V 1988 przewodniczący Grupy Komisji Zakładowych (we współpracy z m.in. Piotrem Badowskim, Ryszardem Rywoltem, Danutą Iglewską, Henrykiem Iglewskim, Romanem Madeją, Kazimierzem Kozaneckim), w kontakcie z Biurem „S” w Berlinie Zachodnim. Do 1988 uczestnik ponadregionalnych zgromadzeń działaczy „S”, kolporter wydawnictw podziemnych. 1983-1985 współzałożyciel, autor tekstów, redaktor i drukarz podziemnego czasopisma „Żywią i Bronią” (we współpracy z Bronisławem Gilem i P. Badowskim). 1983-1988 współorganizator Tygodni Kultury Chrześcijańskiej; działacz Duszpasterstwa Ludzi Pracy i Archikonfraterni Literackiej. W 1983 przesłuchiwany przez SB w związku z akcją ulotkową na terenie zakładu pracy, 20 IX 1985 aresztowany podczas rozklejania ulotek i ciężko pobity przez MO (wskutek tego inwalida). 31 XII 1985 zwolniony z pracy. 1986-1988 prowadził niezależne wykłady dla rolników w ramach Uniwersytetu Ludowego. 20 V 1987 aresztowany przez SB, podjął głodówkę, 13 VI 1987 zwolniony.

Od V 1988 na emigracji w Australii. Od 1989 członek Biura „S” w Sydney, Polandfoundation oraz Naszej Polski tamże.

Laureat Nagrody Ministra Edukacji Narodowej (1980).

Do 25 IV 1985 rozpracowywany przez Wydz. III WUSW w Bydgoszczy w ramach SOS [krypt. Mińsk?]; 25 IV 1985 – 9 XII 1988 przez Wydz. VI WUSW w Bydgoszczy w ramach SOR krypt. Zeus.

 

Tomasz Rabant

Opcje strony

do góry