Klucznik Kazimierz
Kazimierz Klucznik, ur. 28 VIII 1923 w Mikulińcach (obec. Ukraina), zm. 10 III 1994. Absolwent Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie, Wydz. Historii (1969).
Od 1942 w AK. Od 1944 w I Armii WP gen. Zygmunta Berlinga. W IV 1945 ukończył szkołę oficerską ze stopniem podporucznika, następnie dowódca plutonu kompanii zwiadowczej w składzie 11 Dywizji Piechoty II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. Armii WP; we IX 1946 zdezerterował z LWP z powodu stosunków panujących w wojsku; do 1952 w ukryciu, pod nazwiskiem Jan Nowak zatrudniany jako nauczyciel w pow. prudnickim i kozielskim. Od 1963 kierownik kędzierzyńskiej filii Wojewódzkiej Biblioteki Pedagogicznej w Opolu. W l. 60. działacz Stronnictwa Demokratycznego; publicznie wyrażał negatywne stanowisko wobec obowiązującej ideologii, postulował upamiętnienie ofiar Zbrodni Katyńskiej. W 1965 solidaryzował się z treścią orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich. W 1971 pozbawiony możliwości pełnienia funkcji radnego miejskiego z ramienia SD. W 1977 autor listu otwartego do Sejmu PRL krytykującego ówczesne stosunki polsko-sowieckie i apelującego o zmianę polityki władz PRL wobec Polonii w ZSRS.
W 1980 organizator lokalnych struktur KPN w Kędzierzynie-Koźlu; w I 1981 poddany rewizji w miejscu pracy (konfiskata wydawnictw i materiałów KPN). Od IX 1980 w „S”; współorganizator, następnie sekretarz KZ „S” Pracowników Oświaty i Wychowania w bibliotece; członek Komisji Rewizyjnej MKZ w Kędzierzynie-Koźlu. Od IV 1981 przewodniczący KOWzP w Kędzierzynie-Koźlu, członek Opolskiego KOWzP; inicjator działań na rzecz utworzenia wolnego harcerstwa wśród młodzieży szkolnej.
Po 13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Opolu, następnie w Darłówku, zwolniony 16 X 1982. Odwołany ze stanowiska kierownika filii Biblioteki Pedagogicznej w Kędzierzynie-Koźlu; od 1983 na emeryturze. W X 1983 ukarany przez kolegium ds. wykroczeń za zakłócenie rozprawy przeciwko uczestnikom manifestacji ulicznej 31 VIII; kolejna rewizja w jego mieszkaniu, konfiskata wydawnictw podziemnych, znaczków KPN, odpisów notatek funkcjonariuszy SB, obciążających uczestników manifestacji. Członek KIK przy kościele parafialnym św. Zygmunta w Koźlu; od 1985 w Bractwie Oblatów św. Brygidy, członek Kapituły Generalnej; inicjator budowy dwóch pomników ku czci ks. Jerzego Popiełuszki na terenie Kędzierzyna-Koźla. Od II 1987 członek jawnej Tymczasowej Rady Regionalnej „S” Śląska Opolskiego; 1987-1988 sygnatariusz oświadczeń TRR. Od 1987 członek Rady Koordynacyjnej Polskiej Ligi Praw Człowieka; członek Komisji Badania Zbrodni Ludobójstwa Stalinowskiego, powołanej w ramach PLPCz; w VIII 1987 inicjator utworzenia opolskiego przedstawicielstwa PLPCz, od X 1987 Komisji ds. Interwencji i Praworządności „S” Śląska Opolskiego; jako członek Komisji współorganizator pomocy prawnej i materialnej dla osób represjonowanych. W VI 1987 współorganizator (mimo rozmowy ostrzegawczej przeprowadzonej z nim przez SB) kościelnych służb porządkowych podczas wizyty Jana Pawła II w Gdańsku, następnie autor pisma do ministra spraw wewnętrznych ze skargą na działalność służb porządkowych podległych MSW.
W 1989 członek KO „S” w Kędzierzynie-Koźlu, przedstawiciel KO w Okręgowej Komisji Wyborczej nr 69.