Kowal Marian
Marian Kowal, ur. 30 X 1946 w Sieniawie. Absolwent Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu (1979), dyplomowany biegły księgowy (1984).
1964-1968 mistrz tkacki w Dzierżoniowskich Zakładach Przemysłu Bawełnianego Silesiana, 1968-1970 rewident w Zakładach Przemysłu Dziewiarskiego Terwłoki w Dzierżoniowie, 1970-1974 starszy inspektor Wydz. Finansowego Powiatowej Rady Narodowej w Dzierżoniowie, 1974-1981 główny księgowy Zakładów Przemysłu Odzieżowego Bobo w Piławie Górnej.
Od X 1980 w „S”, X-XII 1981 doradca KZ „S” ZPO Bobo.
16 XII 1981 uczestnik akcji ulotkowej. 20 XII 1981 zwolniony z pracy. III 1982 – XII 1983 członek Tymczasowej Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej Ziemi Dzierżoniowskiej; 1 V i 31 VIII 1982, 1 V i 31 VIII 1983 organizator manifestacji w Dzierżoniowie; organizator akcji informacyjnej (niezależna prasa, radio, ulotki), XII 1982- XI 1983 uczestnik emisji Radia „S” w Dzierżoniowie. 1982-1983 redaktor i przepisywacz pisma „Z rąk do rąk”. 1982-1984 główny księgowy w Spółdzielni Mieszkaniowej w Bielawie. 22 XII 1983 aresztowany w Bielawie, 22-24 XII 1983 przetrzymywany w RUSW w Dzierżoniowie, 24 XII 1983 – 15 I 1984 w WUSW w Wałbrzychu, od 15 I 1984 w AŚ w Dzierżoniowie; skazany przez Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie na karę 1 roku i 2 mies. więzienia. 22 II 1984 zwolniony ze względu na zły stan zdrowia. 1985-1988 uczestnik Duszpasterstwa Ludzi Pracy. 1987-1995 dyr. ZOZ w Dzierżoniowie.
1989-1991 członek KO „S”. 1989-1991 poseł RP z listy KO „S”, m.in. w Komisji Zdrowia i Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów. 1998-2000 kierownik działu księgowości Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Handlowego Laura Jerzy Mikołajewski w Dzierżoniowie. IV 1989 – VII 1995 członek KZ „S” ZOZ w Dzierżoniowie; w 1990 delegat na II WZD Regionu Dolny Śląsk. 2000-2002 dyr. Powiatowego Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Ząbkowicach Śląskich; XI 2006 – II 2007 radny, 14 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. – 27 IV 2007 wójt gminy Dzierżoniów. 2007-2008 prezes zarządu Uzdrowiska Przerzeczyn Zdrój.
9 I – 26 VII 1984 rozpracowywany przez Wydz. III WUSW w Wałbrzychu w ramach SOR krypt. Radio.