Landowski Ryszard
Ryszard Landowski, ur. 4
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
1952 w Maksie k. Kartuz, zm. 10 I 2011 w Fargo (USA). Ukończył ZSZ dla Pracujących w Kartuzach (1971).
1971–1974 monter samochodowy w Oddziale Remontowym Państwowej Komunikacji Samochodowej w Gdańsku, 1974–1975 w PKS Oddział w Kartuzach, 1975–1977 praca w gospodarstwie rodziców w Maksie, 1977–1978 kierowca w Biurze Projektów Budownictwa Komunalnego w Gdańsku, 1978–XII 1981 mechanik samochodowy w Zakładzie Autobusowym Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego tamże.
VIII 1980 współorganizator strajku w ZA WPK tamże, członek KS, od IX 1980 w „S”, członek Komitetu Założycielskiego, nast. od XII 1980 wiceprzew. KZ.
17 XII 1981 zwolniony z pracy za próbę zorganizowania strajku. 3–5 II 1982 z Wiesławem Talaśką i Zdzisławem Zawadzkim druk m.in. ok. 400 ulotek pt. ZOMO bijące serce Partii i kolportaż na terenie Gdańska. 5 II 1982 zatrzymany, 6 II 1982 aresztowany i osadzony w AŚ w Gdańsku. 24 IV 1982 skazany przez Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni na 4 lata i 6 mies. pozbawienia wolności. Od 10 V 1982 w ZK w Potulicach, od 26 V 1982 w AŚ w Gdańsku, od 3 VI 1982 ponownie w ZK w Potulicach, od 2 XI 1982 w AŚ w Gdańsku, od 22 XI 1982 w ZK w Potulicach. 16 XII 1982 przerwa w odbywaniu kary na 2 miesiące udzielona przez Sąd Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy. 22 II 1983 powrót do ZK w Potulicach. Od 26 III 1983 w AŚ w Gdańsku, 25 IV 1983 wstrzymanie wykonania kary do czasu rozpatrzenia postępowania o ułaskawienie, 27 IV 1983 zwolniony z aresztu na mocy aktu łaski Rady Państwa.
Od XII 1983 na emigracji w USA. V 1984–I 2011 konserwator na Minnesota State University.
19 II–28 IV 1982 rozpracowywany przez Wydz. IIIA KW MO w Gdańsku w ramach SOS krypt. Karawan.
Arkadiusz Kazański