Perejczuk Jan Janusz
Jan Janusz Perejczuk, ur. 22 VI 1942 w Rafałówce na Wołyniu (obecnie Ukraina). Absolwent Politechniki Gdańskiej, Wydz. Mechaniczny (1967).
1967-2004 pracownik Zakładów Urządzeń Okrętowych Famor (później ZUO Famor SA) w Bydgoszczy (konstruktor, kierownik sekcji, kierownik zespołu).
W VIII 1980 uczestnik strajku w ZUO, przewodniczący KS; od IX 1980 w „S”, przewodniczący Komitetu Założycielskiego, następnie członek Prezydium KZ w ZUO; IX 1980 – VI 1981 członek MKZ. 1980-1981 autor, redaktor, wydawca i kolporter prasy niezależnej (m.in. „Protest”, „Serwis Informacyjny”, „Wolne Związki”). VI-VIII 1981 delegat na I WZD Regionu Bydgoskiego, członek ZR, IX/X 1981 delegat na I KZD.
13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Potulicach i Strzebielinku, zwolniony 6 XII 1982. Redaktor m.in. podziemnego pisma wydawanego w ZUO „Być Sobą”, kolportowanego również w innych zakładach. 1985-1989 2-krotnie przewodniczący Rady Pracowniczej w ZUO. W 1987 skierowany (z Ryszardem Helakiem) przez bydgoską RKK do Konwentu Obywatelskiego przy WRN w Bydgoszczy. Od V 1989 członek Regionalnego Komitetu Organizacyjnego „S” (grupa skupiona wokół Antoniego Tokarczuka).
Od III 1989 członek KZ „S” w ZUO; w 1989 delegat na II WZD Regionu Bydgoskiego, członek ZR, w 1990 delegat na II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. KZD. Od 1990 w PC. 1990-1994 radny Miasta Bydgoszcz, 1991-1994 członek Zarządu Miasta Bydgoszcz. Od 2007 współzałożyciel i wiceprezes Stowarzyszenia Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym Przymierze w Bydgoszczy (od 2008 Stowarzyszenie Osób Represjonowanych w PRL Przymierze).
Wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2001), odznaczony Krzyżem Semper Fidelis (2004), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2007).
12 VIII 1981 – 21 XI 1984 rozpracowywany przez Wydz. IIIA/V KW MO/WUSW w Bydgoszczy w ramach SOS krypt. Latarnik; 21 XI 1984 – 21 X 1988 przez Wydz. V WUSW w Bydgoszczy w ramach SOR krypt. Gryf; 21 X 1988 – 16 XII 1989 przez Wydz. V/Inspektorat 2 WUSW w Bydgoszczy w ramach SOR krypt. Organizacja.