Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Pławska Grażyna

Grażyna Pławska, ur. 22 IV 1950 w Białymstoku. Ukończyła Technikum Poligraficzne w Katowicach (1978).

1968–1973 retuszer poligrafii w Wojewódzkim Biurze Projektów Budownictwa Wiejskiego w Białymstoku, 1973– 1974 w Przedsiębiorstwie Produkcji Przemysłowej Budostal-4 w Dąbrowie Górniczej, 1974–1982 w Zakładzie Poligrafii Huty Katowice.

29–31 VIII 1980 członek KS podczas strajku w zakładzie. Od IX 1980 w „S”; od IX 1980 w MKZ w Katowicach. IX 1980 – III 1981 współodpowiedzialna za druk niezależnego pisma „Wolny Związkowiec”, do VII 1981 z ramienia MKZ obsługiwała zebrania założycielskie „S” w zakładach regionu; od VIII 1981 w Komisji Interwencji ZR Śląsko-Dąbrowskiego i kierownik drukarni przy ZR.

Po 13 XII 1981 współorganizatorka pomocy działaczom „S” zwolnionym z pracy i rodzinom internowanych; współorganizatorka tajnej drukarni w Katowicach, od I 1982 przygotowywała matryce, drukarz podziemnego pisma „Wiadomości Solidarności”. I – II 1982 ukrywała Bernarda Ziomko z KPN. 24 II 1982 po rewizji mieszkania zatrzymana, 27 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. internowana, przetrzymywana w areszcie KW MO w Katowicach, zwolniona z pracy. 19 III 1982 aresztowana, osadzona w AŚ tamże, 18 VIII 1982 skazana przez Sąd Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na sesji wyjazdowej w Katowicach na 1,5 roku pozbawienia wolności w zawieszeniu, tego samego dnia zwolniona z aresztu. 1982–1983 zatrudniona w Spółdzielni Inwalidów w Sosnowcu.

Od 20 XI 1983 na emigracji w Australii. 1984–1988 m.in. pracownik produkcji, introligator w fabryce tworzyw sztucznych, zakładach Siemens, introligatorni i drukarni w Melbourne. Współorganizatorka pomocy polskim emigrantom politycznym w adaptacji w Australii (m.in. przy szukaniu pracy i mieszkania); od 1998 bez zatrudnienia, nast. na zasiłku. 2005–2009 członek zarządu Australijsko-Polskiego Towarzystwa Historycznego, od 2006 Australijskiej Grupy Lustracyjnej. W I 2008 członek założyciel, 2009 – III 2010 wiceprzew. Związku Więźniów Politycznych Okresu Stanu Wojennego w Australii. Od 2010 na emeryturze.

5 III 1982 – 31 VIII 1985 rozpracowywana przez Wydz. III KW MO/WUSW w Katowicach w ramach SOR krypt. Patronka; od 8 III 1982 – 6 VIII 1985 w ramach SOR krypt. Mafia.

Halina Żwirska

Opcje strony

do góry