Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Świtoń Kazimierz

Kazimierz Świtoń, ur. 4 VIII 1931 w Katowicach, zm. 4 XII 2014 tamże. Ukończył ZSZ tamże, elektromonter.

Pracownik Szpitala Klinicznego, Huty Ferrum, Fabryki Superfosfatu, Zakładu Usług Radiowo-Telewizyjnych, od 1967 właściciel we własnym mieszkaniu w Katowicach warsztatu naprawy sprzętu RTV. Członek SD, usunięty w 1977. W XII 1976 i IV 1977 wystosował listy protestacyjne do Przewodniczącego Rady Państwa oraz Marszałka Sejmu PRL. W V 1977 uczestnik głodówki protestacyjnej zorganizowanej przez KOR w kościele św. Marcina w Warszawie przeciw represjom wobec robotników Radomia i Ursusa. 4 VIII 1977 założył w swoim mieszkaniu Punkt Konsultacyjno-Informacyjny ROPCiO; we IX 1977 sygnatariusz Oświadczenia ROPCiO wydanego w związku w odbywającymi się w Belgradzie obradami KBWE. 21 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1978 założył w Katowicach (z Romanem Kściuczkiem, Ignacym Pinesem, Tadeuszem Kickim i Władysławem Suleckim) pierwszy w Polsce Komitet Pracowniczy, następnie Założycielski WZZ; wielokrotnie zatrzymywany na 48 godz., skazany na kilkutygodniowy areszt za posiadanie bez zezwolenia sportowej broni pneumatycznej; cofnięto mu zezwolenie na prowadzenie warsztatu usługowego. Od VIII 1978 w składzie redakcji wydawanego przez ROPCiO niezależnego miesięcznika „Ruch Związkowy”. W X 1978 zatrzymany, następnie aresztowany i oskarżony o pobicie 4 funkcjonariuszy MO, 2 III 1979 wyrokiem Sądu Rejonowego w Katowicach skazany na 1 rok więzienia, 3 III 1979 warunkowo zwolniony. W XII 1978 zaocznie dokooptowany do Rady Sygnatariuszy ROPCiO. Do 31 VIII 1980 prowadził samotną działalność w ramach WZZ, w 1979 sygnatariusz Karty Praw Robotniczych. W V 1979 uczestnik głodówki w Bazylice Matki Boskiej Piekarskiej w Piekarach Śl., 7-17 V 1980 w kościele św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej głodówki solidarnościowej z głodującymi w więzieniu Mirosławem Chojeckim i Dariuszem Kobzdejem oraz w proteście przeciwko przetrzymywaniu w więzieniach działaczy opozycji.

Od IX 1980 w „S”, 4 IX 1980 w składzie KR Huty Katowice; sekretarz MKR Katowice, następnie Zarządu MKZ Katowice; w III 1981 usunięty z Zarządu MKZ. W VII i XII 1981 delegat na I i II WZD (Województwa Katowickiego) Regionu Śląsko-Dąbrowskiego, członek ZR, delegat na I KZD.

13 XII 1981 internowany, przetrzymywany w KM MO w Katowicach, 25 I 1982 hospitalizowany w szpitalu AŚ w Bytomiu, 6 II 1982 zwolniony ze względu na stan zdrowia. Od 1982 na rencie, następnie na emeryturze. Aktywny uczestnik demonstracji rocznicowych pod krzyżem przy KWK Wujek. 4 XII 1983 zatrzymany podczas próby wmurowania tablicy upamiętniającej śmierć górników KWK Wujek, 6 XII 1983 aresztowany, przetrzymywany w AŚ w Katowicach, 6 II 1984 zwolniony ze względu na stan zdrowia, sprawę umorzono na mocy amnestii z VII 1984. W II 1988 uczestnik Zgromadzenia Działaczy „S” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego w Łączy; wiceprzewodniczący RKW Regionu Śląsko-Dąbrowskiego. W III 1988 współzałożyciel Komitetu Budowy Pomnika Górników Poległych 16 XII 1981. W VIII 1988 uczestnik strajku w KWK Andaluzja, następnie wspomagał strajki w KWK Jastrzębie. W II 1989 uczestnik II Zgromadzenia Delegatów „S” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego w Ustroniu-Polanie; w składzie RKW. 1989-1991 przewodniczący Społecznego Komitetu Budowy Pomnika ku Czci Górników KWK Wujek Wujek "Wujek", pismo wydawane od jesieni 1982 – I 1986 w Katowicach przez Młodzieżowy Komitet Oporu Społecznego przy KWK Wujek zrzeszony w sieci KOS. w Katowicach Poległych 16 XII 1981.

Od 1989 w Chrześcijańsko-Demokratycznym Stronnictwie Pracy, następnie GChD. 1991-1993 poseł RP z listy GChD. W 1998 inicjator akcji w obronie Krzyża na oświęcimskim żwirowisku.

Rozpracowywany m.in. w ramach SOR krypt. Emisariusz.

Jarosław Neja

Opcje strony

do góry