Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Tarnawska Wanda

Wanda Tarnawska, ur. 17 I 1958 w Rzeszowie. Absolwentka Wyższej Szkoły Pedagogicznej tamże, Wydz. Humanistyczny, kier. filologia germańska (1981).

W 1980 współzałożycielka NZS, Biura Prasowego NZS i Centrum Informacji Akademickiej NZS przy WSP w Rzeszowie, w 1981 współzałożycielka i redaktor pism NZS „Kontrapunkt” i „CIA. Centrum Informacji Akademickiej. Biuletyn Informacyjny”. 1980-1981 współredaktor tekstu postulatów rolników bieszczadzkich. Od IX 1981 zatrudniona w Biurze Rzecznika Prasowego MKR Regionu Rzeszowskiego, asystentka, współpracowniczka biuletynu niezależnego pisma „Solidarność Rzeszowska”.

III 1982 – 1989 współpracowniczka RKW „S” Rzeszów, redaktor i maszynistka podziemnego pisma RKW „Solidarność Trwa”; kolporterka wydawnictw podziemnych (m.in. „Tygodnik Mazowsze”, książki z Krakowa i Warszawy); społeczny pracownik Komitetu Pomocy Internowanym, Aresztowanym, Skazanym i Pozbawionym Pracy oraz ich Rodzinom przy klasztorze oo. bernardynów w Rzeszowie, następnie Diecezjalnego Zespołu Charytatywno-Społecznego. W 1982 zatrudniona w IV LO w Rzeszowie, 1982-1983 w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej tamże, 1983-1991 w Muzeum Okręgowym, 1986-1988 w Zespole Szkół Muzycznych; 1983-1986 współpracowniczka Pracowni Badań Regionalnych Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 1984 organizatorka spotkań i wystaw w ramach Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy kościele Najświętszego Serca Jezusowego oraz 1985-1988 Katolickich Tygodni Historycznych. 1985-1990 współtwórczyni i redaktor serii wydawniczej „Biblioteczka Przemyska”; od 1985 członek Zespołu Niezależnych Historyków działającego pod patronatem KUL; w IV 1986 współautorka komunikatu-instrukcji dla mieszkańców regionu w związku z awarią elektrowni jądrowej w Czarnobylu. 1987-1989 redaktor diecezjalnego pisma pod patronatem biskupa Ignacego Tokarczuka „Rola Katolicka”. W 1988 członek Obywatelskiego Komitetu Obchodów Rocznicy 11 Listopada w Rzeszowie. 1988-1989 współzałożycielka, redaktor podziemnego kwartalnika społecznego „Ultimatum”. 1988-1992 członek Diecezjalnej Rady Kultury przy biskupie ordynariuszu przemyskim.

W II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1989 współzałożycielka KO przy RKW „S” w Rzeszowie, przekształconego w IV 1989 w Rzeszowski KO „S”. X 1989 – 1991 współzałożycielka, z-ca redaktora naczelnego, sekretarz redakcji tygodnika społecznego „San”. Od 1990 w SDP; inicjatorka, współorganizatorka międzynarodowych konferencji dot. współpracy i pojednania, etyki w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym. W 1990 współzałożycielka i członek władz Oddziału Rzeszowskiego Stowarzyszenia Wspólnota Polska; od 1991 Stowarzyszenia Współpracy Narodów Europy Wschodniej Zbliżenie w Warszawie. 1992-1993 zatrudniona w Instytucie Obywatelskim w Warszawie. 1993-1994 sekretarz redakcji „Gazety Codziennej Nowiny” w Rzeszowie, 1995-2007 archiwista-dokumentalista prasowy (na pół etatu). Równolegle od 1995 własna działalność gospodarcza pn. SAS Wanda Tarnawska; W 1994 współzałożycielka (z Andrzejem Maderą), redaktor „Rocznika Wschodniego”, od 2000 jego wydawca. 1997-2000 członek Rady Nadzorczej Radia Rzeszów SA. Od 1997 współzałożycielka Instytutu Europejskich Studiów Społecznych w Rzeszowie, od 1998 Społecznego Komitetu Wydania Dzieł Franciszka Kotuli tamże, współzałożycielka Klubu Dziennikarzy Europy Środkowej i Wschodniej (1999) oraz polskiej grupy MRA (międzynarodowy ruch Moral Re-Armament, obecnie Initiatives of Change).

Laureatka nagrody wojewody rzeszowskiego Za 10-letnią pracę w redagowaniu prasy niezależnej i podziemnej oraz za działalność popularyzatorską i dokumentującą dzieje naszego kraju (1990), odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi (2001), Krzyżem Wolności i Solidarności (2016), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2017).

17 XI 1981 – 12 V 1982 rozpracowywana przez Wydz. III KW MO w Rzeszowie w ramach SO krypt. Azymut; 12-26 V 1982 przez Wydz. V KW MO w Rzeszowie w ramach KE krypt. German; 25 V 1982 – 28 II 1985 przez Wydz. V KW MO/WUSW w Rzeszowie w ramach SOR krypt. German; 28 II 1985 – 25 VI 1986 przez Wydz. V WUSW w Rzeszowie w ramach SOR krypt. Opór; 6 VIII 1986 – 30 VIII 1989 przez Wydz. III WUSW w Rzeszowie w ramach KE krypt. Brzydula; 16 III – 16 VIII 1989 w ramach SOR krypt. Nietykalni; 30 VIII 1989 – 9 I 1990 w ramach SO krypt. Muza.

 

Michał Stręk|Adam Borowski

Opcje strony

do góry