Walendowski Tadeusz
Tadeusz Walendowski, ur. 21 IV 1944 we Lwowie, zm. 27
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
2004 w Waszyngtonie. Absolwent Uniwersytetu Łódzkiego, Wydz. Ekonomiczno-Socjologiczny (1967), doktorat w Zakładzie Prakseologii PAN w Warszawie (1968); 1969–1973 student Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, Wydz. Reżyserii. Reżyser i niezależny dziennikarz.
1967 autor listu protestacyjnego przeciwko karze śmierci, skierowanego do Sejmu PRL i Rady Państwa (zebrano przeszło 100 podpisów wśród łódzkich studentów). 8 III 1968 uczestnik wiecu na Uniwersytecie Warszawskim, autor ulotki kolportowanej na UŁ. Przesłuchiwany, odmówił podjęcia współpracy. 1968 zatrudniony w Centralnym Laboratorium Przemysłu Lniarskiego w Żyrardowie. XII 1970 sporządzał dokumentację fotograficzną wydarzeń na Wybrzeżu, zatrzymany przez MO, na komisariacie brutalnie pobity. Asystent Krzysztofa Kieślowskiego i Tomasza Zygadły przy filmie Robotnicy ’71. 1975–1976 wydawca niezależnego pisma „Teatr Uliczny i Domowy”, zamieszczającego m.in. scenariusze teatralne i filmowe oraz przekłady sztuk teatralnych (przepisywane na maszynie egz. rozprowadzano wśród zaprzyjaźnionych twórców). Inicjator niezależnego salonu prowadzonego z żoną, Anną Erdman, we własnym mieszkaniu (co 2 tyg. spotkania z prelegentami ze środowiska artystycznego, literackiego oraz opozycyjnego gromadzące od kilkudziesięciu do 200 gości). 1977–1979 współinicjator i redaktor niezależnego pisma literackiego „Puls”. 1979, w zw. z wydaleniem z Polski żony, obywatelki amerykańskiej, wyemigrował do USA.
Od 1982 redaktor i dziennikarz sekcji polskiej Radia
Głos Głos "Głos", podtytuł: „Niezależny miesięcznik społeczno-polityczny”, pismo wydawane X 1977 – XII 1989 (z przerwą II 1981 – II 1982) w Warszawie z inicjatywy środowiska KSS KOR.
Ameryki, nast. w Smithsonian Institution. Przedstawiciel KSS „KOR” w USA, współzałożyciel i prezes Biblioteki Polskiej w Waszyngtonie.
Odznaczony pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006).
5 VI 1974 – 30 IX 1976 rozpracowywany przez Wydz. III KS MO w ramach KE krypt. Pierścień; 18 XI 1976–1981 przez Wydz. III KS MO, od 11 VII 1978 przez Wydz. III-1 KS MO, od 14 IX 1977 w ramach SOR krypt. Reżyser, zdjęto z ewidencji 27 IV 1981.
Włodzimierz Domagalski-Łabędzki