Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Wildstein Bronisław

Bronisław Wildstein, ur. 11 VI 1952 w Olsztynie. 1971-1980 student Uniwersytetu Jagiellońskiego, kierunek filologia polska.

W 1973 uczestnik protestu na UJ przeciwko powołaniu SZSP: kolporter ulotek; 1975-1976 organizator na polonistyce (ze Stanisławem Pyjasem i Lesławem Maleszką) nieformalnej grupy zwanej Anarchistami; w 1976 relegowany ze studiów za „obrazę kierownika praktyk zawodowych UJ”, w wyniku protestu zorganizowanego przez kolegów (pod petycją w jego obronie podpisało się prawie 100 osób) przywrócony w prawach studenta. Od jesieni 1976 współpracownik KOR, następnie KSS KOR, współorganizator akcji zbierania podpisów w obronie robotników Radomia i Ursusa i pieniędzy na pomoc dla nich i ich rodzin. Po śmierci swojego przyjaciela S. Pyjasa 7 V 1977 współorganizator tzw. czarnych juwenaliów i Czarnego Marszu w Krakowie, 15 V 1977 współzałożyciel SKS; 18 IX 1977 sygnatariusz Deklaracji Ruchu Demokratycznego; od X 1977 redaktor pierwszego niezależnego studenckiego pisma „Indeks”. Wielokrotnie zatrzymywany i przesłuchiwany, m.in. 26 III 1980 przed wyborami do Sejmu PRL zatrzymany prewencyjnie, uciekł z budynku MO przy pl. Wolności w Krakowie, wyskakując z 1. piętra. 10-17 V 1980 w kościele św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej uczestnik głodówki solidarnościowej z głodującymi w więzieniu Mirosławem Chojeckim i Dariuszem Kobzdejem oraz w proteście przeciwko przetrzymywaniu w więzieniach działaczy opozycji.

W VIII 1980 w Stoczni Gdańskiej im Lenina, 23 VIII 1980 zatrzymany (z M. Chojeckim) w Gdyni, przewieziony do Krakowa, przetrzymywany kolejno po 48 godz. w AŚ, nast. 1 dzień. w areszcie domowym, 31 VIII 1980 aresztowany, 1 IX 1980 zwolniony na mocy Porozumień Sierpniowych. We IX 1980 członek Komitetu Założycielskiego NZS na UJ, współtwórca i redaktor „Biuletynu NZS”.

W XI 1980 wyjechał do Europy Zachodniej, stan wojenny zastał go w Holandii, od II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 we Francji. 1982-1987 redaktor nacz. emigracyjnego miesięcznika „Kontakt”; 1987-1989 pracownik paryskiego biura Radia Wolna Europa. Związany z paryską lożą Kopernik w ramach Wielkiej Loży Narodowej Francji, następnie z Warszawską lożą-matką Kopernik Wielkiej Loży Narodowej Polski oraz z Krakowską lożą Przesąd Zwyciężony, której był Wielkim Mistrzem. Wielki Dozorca Wielkiej Loży Narodowej Polski. Pod koniec l. 90. wycofał się z uczestnictwa w działalności lóż masońskich. Od 1990 w Polsce. 1990-1993 dyr. Radia Kraków, 1993-1996 sekretarz redakcji dziennika „Życie Warszawy”, 1996-1997 z-ca redaktora naczelnego dziennika „Życie”; od 1997 dziennikarz niezależny, felietonista tygodnika „Wprost”, miesięcznika „Nowe Państwo”, publicysta dziennika „Rzeczpospolita” zwolniony 31 I 2005 po opublikowaniu tzw. listy Wildsteina. 2006-2007 prezes TVP, od 2007 komentator polityczny dziennika „Rzeczpospolita”, od 2008 autor programu w TVP „Cienie PRL-u”, następnie „Bronisław Wildstein przedstawia”. Od powrotu do Polski dążył do ujawnienia kulis śmierci Stanisława Pyjasa. W 2001 doprowadził do ujawnienia tajnego współpracownika SB o ps. Ketman, którym okazał się L. Maleszka.

Konsultant filmu ''Gry uliczne'' (reż. Krzysztof Krauze), opartego na wydarzeniach związanych ze śmiercią S. Pyjasa. Autor licznych książek, m.in. ''Jak woda'' (1989), ''O zdradzie i śmierci'' (1992), ''Brat'' (1992), ''Dekomunizacja, której nie było'' (2000), ''Przyszłość z ograniczoną odpowiedzialnością'' (2003; Nagroda im. Janusza Kijowskiego), ''Mistrz'' (2004), ''Długi cień PRL-u'' (2005), ''Moje boje z III RP i nie tylko'' (2008), ''Dolina nicości'' (2008; Nagroda Literacka im. Józefa Mackiewicza), ''Śmieszna dwuznaczność świata, który oszalał'' (2009).

Laureat nagrody Fundacji im. Kościelskich (1990) oraz Nagrody im. Dariusza Fikusa za 2008 w kategorii „Twórca w mediach” (2009). Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006).

Do 7 V 1976 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Krakowie w ramach SOS/SOR krypt. Optymiści.

Ewa Zając

Opcje strony

do góry