Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Wiśniewski Jerzy

Jerzy Wiśniewski, ur. 21 VII 1951 w Nieszawie. Absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydz. Chemii (1974), Podyplomowego Studium Zarządzania na Uniwersytecie Warszawskim (1994).

1968–1969 w ZMS, przewodniczący Zarządu Szkolnego. 1974–1993 mistrz, następnie technolog, kierownik działu kadr w Zakładach Włókien Chemicznych Elana w Toruniu.

Od IX 1980 w „S”; członek KZ, przewodniczący Komisji Propagandy; współredaktor, autor, organizator produkcji niezależnego „Biuletynu NSZZ «Solidarność» ZWCh Chemitex-Elana”; w III 1981 współorganizator zakładowej biblioteki niezależnych wydawnictw.

Po 13 XII 1981 kolporter prasy i wydawnictw podziemnych, ulotek, znaczków poczt podziemnych, wydawnictw okolicznościowych w Regionie Toruńskim; 1 V 1982 za udział w niezależnej kontrmanifestacji skazany przez kolegium ds. wykroczeń na 3 mies. więzienia, po odwołaniu karę skrócono do 6 tygodni; 27 VIII 1982 internowany w Ośr. Odosobnienia w Strzebielinku, 17 XI 1982 zwolniony. Po wyjściu działacz podziemnych struktur „S”, koordynator TKZ, obserwator procesów politycznych (m.in. Anny Walentynowicz), zaangażowany w zbieranie informacji dla podziemnej prasy, wielokrotnie zatrzymywany przez SB. 1982–1985 współzałożyciel, następnie redaktor podziemnego pisma „Elana”, 1983–1989 w opanowanej przez „S” Radzie Pracowniczej. Od 1984 w składzie Komitetu Budowy Pomnika Upamiętniającego Uprowadzenie Księdza Jerzego Popiełuszki. Od 1986 członek RKW odpowiedzialny za kolportaż książek drugiego obiegu i oraz organizację wymiany poczty między RKW a TKK. 1985–1988 współorganizator Mszy za Ojczyznę. Od 29 V 1987 członek Komitetu Założycielskiego „S” Pracowników ZWCh Elana.

1988–1989 sekretarz i rzecznik prasowy RKK, delegat na II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD Regionu Toruńskiego, do 1990 sekretarz ZR, delegat na II, III KZD. 1993–1996 kierownik Działu Kadr w Fabryce Wodomierzy i Zegarów Metron w Toruniu, 1997–1998 naczelnik wydz. organizacyjnego w Urzędzie Miasta Torunia, 1998–2008 kierownik działu kadr, następnie pełnomocnik ds. informacji niejawnych w przedsiębiorstwie Toruńskie Wodociągi, od 2008 bezrobotny.

Wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2001), medalem marszałka województwa kujawsko-pomorskiego Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis (2010), odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011), Krzyżem Wolności i Solidarności (2015).

 

Krzysztof Biernacki

Opcje strony

do góry