Encyklopedia Solidarności Suleja Włodzimierz - Biogramy -

Włodzimierz Suleja, ur. 27 XI 1948 w Kołaczkowicach k. Kłobucka. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, kierunek historia (1971), doktorat (1977), habilitacja (1992), prof. (1998), prof. zw. (2000).

1971–1981 w PZPR.

1971–1972 staż naukowy na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, 1972–1995 pracownik naukowy Instytutu Historycznego UWr.

III 1968 uczestnik strajku na UWr. Od 1979 działalność w niezależnym ruchu wydawniczym, współpraca z pismem „Res Publica”.

Od IX 1980 w „S”, IX–XII 1980 członek Komitetu Założycielskiego na Wydz. Filozoficzno-Historycznym UWr; 1980–1981 współzałożyciel, redaktor i autor w niezależnym piśmie „Komunikat”/„Komunikaty” UWr. 1981–1988 wykładowca, prelegent podczas Tygodni Kultury Chrześcijańskiej we Wrocławiu i w miastach Dolnego Śląska.

1982–1983 współpracownik RKS Dolny Śląsk. 1982 współzałożyciel, redaktor i autor podziemnego pisma „Dziś i Pojutrze”, 1983–1985 redaktor i autor „Solidarności Dolnego Śląska”, 1984–1988 serii „Biblioteczki Ucznia i Pracownika”, 1984–1987 autor w pismach „Walka”, „Z Dnia na Dzień”, „Obecność”, „Prawda. Miesięcznik Miesięcznik "Miesięcznik", podtytuł: „Opinie, Komentarze, Analizy”, niezależne pismo NSZZ «Solidarność» Region Środkowo-Wschodni, wydawane V 1982 – III 1985 w Lublinie. myśli niezależnej”. 1982–1989 kolporter podziemnych pism, książek, ulotek, znaczków, kaset, kalendarzy itp. Wielokrotnie represjonowany i szykanowany, w jego domu, miejscu pracy i pracy jego żony przeszukiwania. 10 IX 1985 po rewizji mieszkania zatrzymany, 11 IX 1985 aresztowany, 8 X 1985 zwolniony, odpowiadał z wolnej stopy, 13 III 1986 skazany przez Sąd Rejonowy Wrocław-Śródmieście na 8 mies. pozbawienia wolności w zawieszeniu, 8 V 1986 utrzymanie wyroku przez Sąd Wojewódzki we Wrocławiu. 1987–1990 współpracownik RKW Dolny Śląsk.

IV–VI 1989 członek KO „S” we Wrocławiu, szef komisji programowej. X 1989–1991 redaktor i autor pisma „Komunikaty”. III 1990 delegat na II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD Regionu Dolny Śląsk.

1990 redaktor nacz. „Dziennika Dolnośląskiego”. 1995–2006 pracownik naukowy w Instytucie Historii WSP w Zielonej Górze/Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2000–2014 pracownik Oddziału IPN we Wrocławiu, 2000–2013 dyr. oddziału, 2013–2014 gł. specjalista; 2013–2019 pracownik naukowy w Instytucie Historycznym UWr; 2000–2013 wykładowca Dolnośląskiej Szkoły Wyższej we Wrocławiu, od 2007 członek Rady Programowej Ośrodka Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu, od 2016 gł. specjalista w Biurze Badań Historycznych IPN w Warszawie, 2018-2020 dyr. 

Autor ponad 30 książek i ponad 300 art. i studiów z historii XIX i XX w., m.in. „Solidarność” na Dolnym Śląsku (w podziemiu pod ps. Stanisław Stefański, 1986, Inicjatywa Wydawnicza Aspekt), PPS. Zarys dziejów (1988), Orientacja austro-polska w latach I wojny światowej (do aktu 5 listopada 1916 roku) (1992), Józef Piłsudski (1995), Tymczasowa Rada Stanu (1999), Historia Wrocławia, t. 3, W Polsce Ludowej, PRL i III Rzeczypospolitej (2001), Dolnośląski Marzec ’68. Anatomia protestu (2006), Solidarność na Dolnym Śląsku 1980–2010 (2010), Mundur na nim szary. Rzecz o Józefie Piłsudskim (1867–1935) (2018), Dawniej to było. Przewodnik po historii Polski (2019).

Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2009), Krzyżem Wolności i Solidarności (2019), Złotym Krzyżem Zasługi (1999), Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości (2022), Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2005).

Renata Madziara