Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Wybrański Andrzej Wiesław

Andrzej Wiesław Wybrański, ur. 3 XII 1943 w Radomiu. Absolwent Uniwersytetu Łódzkiego, Wydz. Matematyczno-Fizyczno-Chemiczny (1965).

W 1960 w ZMS, 1965–1980 w ZNP.

1965–1993 nauczyciel (1989–1993 wicedyr./dyr.) w I LO w Żninie.

Od X 1980 w „S”; członek Koła „S” w I LO; od X 1980 wiceprzew. Komitetu Założycielskiego Pracowników Oświaty i Wychowania w Żninie, od X 1980 członek MKZ w Bydgoszczy, od XI 1980 przew. MKZ w Żninie, od XII 1980 wiceprzew. Międzyszkolnej Komisji Zakładowej tamże; od VI 1981 przew. Oddziału „S” tamże. VI–VIII 1981 delegat na I WZD Regionu Bydgoskiego, od VI 1981 członek ZR; IX/X 1981 delegat na I KZD.

Po 13 XII 1981 kolporter ulotek i plakatów. 20 I 1982 zatrzymany, osadzony w areszcie KW MO w Bydgoszczy, 22 I aresztowany, osadzony w AŚ w Inowrocławiu, 17 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. skazany przez Sąd Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy na 1,5 roku pozbawienia wolności w zawieszeniu; 17 IV 1982 SN uchylił warunkowe zawieszenie kary, 2 VII 1982 uchylił wyrok, umarzając warunkowo postępowanie karne. 1982–1989 kolporter podziemnych pism w Żninie, m.in. „Tygodnik Mazowsze”, „Informator Bydgoski”; 1984–1985 inicjator założenia w Wenecji k. Żnina tajnej drukarni, wydającej m.in. podziemne pismo „Żywią i Bronią” (z Dominikiem Księskim, Bronisławem Gilem i Piotrem Badowskim). 1985–1989 współorganizator mszy za Ojczyznę i Tygodni Kultury Chrześcijańskiej w Żninie. W 1988 współzałożyciel Regionalnej Komisji Organizacyjnej tamże.

1989–1993 przew. KZ; od I 1989 członek KO w Bydgoszczy. 1989–1991 poseł RP z listy KO. 1989 delegat na II WZD Regionu Bydgoskiego, 1990 delegat na II KZD. VII–VIII 1990 członek Wojewódzkiej Komisji Kwalifikacyjnej ds. weryfikacji b. funkcjonariuszy SB w Bydgoszczy. VII – XII 1993 doradca prezesa NIK; 1994–2012 doradca ekonomiczny w Delegaturze NIK w Bydgoszczy. 1998–2002 radny Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z listy AWS. Od 2012 na emeryturze. 1990–1993 w PC, prezes koła w Żninie; od 2013 w PiS. Od 1998 członek Ruchu Kultury Chrześcijańskiej Odrodzenie (od 2003 wiceprezes Zarządu Głównego).

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2013), Krzyżem Wolności i Solidarności (2017), Złotym Krzyżem Zasługi (1991), Medalem KEN (1992), wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2001).

10 II 1983 – 27 XII 1984 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Bydgoszczy/p. III RUSW w Żninie w ramach SOS krypt. Logarytm; 23 VII 1986 – 16 VIII 1989 przez p. III RUSW w ramach KE krypt. Informatyk.

 

Krzysztof Osiński

Opcje strony

do góry