Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Tarnowski Andrzej Maria Michał

 

Andrzej Maria Michał Tarnowski, ur. 2 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1940 w Nowogródku (obecnie Białoruś). Absolwent Politechniki Szczecińskiej, Wydz. Budownictwa Lądowego i Wodno-Melioracyjnego (1964).

1954–1962 lekkoatleta w Pogoni Szczecin. 1957 współorganizator KIK w Szczecinie, 1957–1965 i 1966–1971 uczestnik Duszpasterstwa Akademickiego i Wspólnoty Akademickiej, współorganizator obozów i pielgrzymek na Jasną Górę. 1976–1981 kolporter pism niezależnych: „U Progu”, „Opinia”, „Rocznica”, „Droga”.

1964–1965 pracownik techn. w Instytucie Morskim w Szczecinie, 1965–1966 inżynier budowy w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Budownictwa Terenowego w Czeladzi, 1966–1967 inżynier budowy w przedsiębiorstwie Hydrobudowa 4 w Szczecinie, 1968–1975 kierownik budowy w Przedsiębiorstwie Budownictwa Ogólnego nr 2 tamże, 1975–1979 dyr. tech. Fabryki Domów Gryfbet, 1979–1982 z-ca dyr. budowy Elektrociepłowni Dolna Odra w Gryfinie i dyr. budowy elektrociepłowni w Zakładach Chemicznych Police w Pomorskim Przedsiębiorstwie Budowy Elektrowni i Przemysłu w Szczecinie.

17–22 XII 1970 wiceprzew. KS w Szczecińskim PBO nr 2. 1970–1976 współorganizator cyklicznych spotkań grupy przeciwników komunizmu (m.in.: Michał Plater-Zyberk, Zbigniew Szymański, Edmund Bilicki, Przemysław Fenrych, Jan Tarnowski). Po powstaniu szczecińskiego ROPCiO jego uczestnik, aktywista w protestach i akcjach KSS KOR.

18–30 VIII 1980 uczestnik strajku okupacyjnego w PPBEiP w Szczecinie. Od IX 1980 w „S”, autor art. m.in. w piśmie pracowników budownictwa „Ogniwo”.

15 XII 1981 uczestnik protestu w PPBEiP przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego, działacz podziemia poza formalnymi strukturami: kolporter wydawnictw podziemnych („Tygodnik Mazowsze”, „Obraz”, „Grot”, „Termit”). VI 1982 odwołany ze stanowiska dyr. budowy. 1982–1986 szef produkcji i z-ca dyr. techn. w Szczecińskim PBO nr 3, wielokrotnie przesłuchiwany.

11 XI 1985 uprowadzony przez SB z miejsca pracy, pobity (wybite zęby, złamana szczęka, nos, wstrząs mózgu), szantażowany groźbą utraty życia. 1986–1989 autor w „Obrazie”, organizator akcji charytatywnych (rozdawnictwo żywności i odzieży dla potrzebujących dzieci i pomocy dla Jerzego Sychuta). 1986–1992 samodzielny kierownik budowy w Przedsiębiorstwie Zagranicznym Amak w Szczecinie.

1989–1992 członek OKP Ziemi Szczecińskiej. 1990–2002 trzykrotnie radny Rady Miasta Szczecin z list OKP, BBWR i AWS, 1996–2001 członek AWS. 1992–1994 wiceprezydent Szczecina ds. gospodarki komunalnej, mieszkaniowej i inwestycji. 1995–1999 dyr. ds. inwestycji w Zakładzie Wodociągów i Kanalizacji w Szczecinie, 1999–2002 z-ca dyr. Wydz. ds. Inwestycji w Urzędzie Wojewódzkim, 2003–2012 gł. specjalista ds. społecznych w Zakładzie Wodociągów i Kanalizacji w Szczecinie.

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2006).

Sylwia Wójcikowa

Opcje strony

do góry