Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Makosz Józef

Józef Makosz, ur. 9 IX 1952 w Rybniku. Absolwent Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Wydz. Filologicznego (1977).

1977–1980 nauczyciel języka francuskiego w Zespole Szkół Ekonomiczno-Usługowych w Rybniku.

VIII 1980 inicjator działań zmierzających do powołania niezależnych związków zawodowych wśród rybnickich nauczycieli, IX–XII 1980 jeden z twórców międzyzakładowej struktury związkowej w Rybniku. XII 1980 na czele rybnickiej delegatury MKR w Jastrzębiu-Zdroju, od I/II 1981 na etacie związkowym. VII/VIII i XII 1981 delegat na I i II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD Regionu Śląsko-Dąbrowskiego, od VIII 1981 członek ZR, od 29 X 1981 członek Prezydium ZR, kierownik Biura Współpracy z Zagranicą, inicjator kontaktów zagranicznych Regionu Śląsko-Dąbrowskiego „S” ze związkowcami z krajów zachodnich, m.in. z Francji i Belgii.

14 XII 1981 uczestnik, jeden z przywódców strajku w Hucie Baildon w Katowicach. 14 XII 1981 zatrzymany w KM MO tamże, zwolniony, 16 XII 1981 internowany, osadzony w Ośr. Odosobnienia w Jastrzębiu-Zdroju. 22 III 1982 w związku ze złym stanem zdrowia umieszczony w Szpitalu Górniczym w Jastrzębiu-Zdroju, 24 VII 1982 zwolniony z internowania. Zawieszony w obowiązkach nauczyciela, a nast. pozbawiony prawa wykonywania zawodu. 1982 pracownik w prywatnym warsztacie stolarskim w Rybniku. Od I 1983 pomocnik stolarza w Wielobranżowej Spółdzielni Pracy w Rybniku, nast. pracownik w Zakładach Drzewnych Prodryn w Leszczynach (uzyskanie uprawnienia samodzielnego stolarza). Od 1985 właściciel zakładu stolarskiego w Rybniku. W tym czasie zaangażowany w rozdzielanie pomocy zagranicznej przez parafię św. Antoniego w Rybniku. 1983–1988 wielokrotnie nękany przez funkcjonariuszy SB, m.in. od końca lat 70. objęty zakazem wyjazdów zagranicznych.

IV 1989 na czele Rybnickiego Komitetu Obywatelskiego, prowadził przygotowania do wyborów sejmowych.

1990 radny, 1990–1998 prezydent miasta Rybnika, m.in. wprowadził wzorowany na francuskim układ komunikacyjny, z rondami zamiast skrzyżowań. 1991 członek Rady Politycznej przy prezydencie Lechu Wałęsie.

Od 1998 prowadzi warsztat stolarski. Konstruktor farmy solarnej własnego pomysłu.

Kawaler Francuskiego Narodowego Orderu Zasługi, odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2019).

1979–1982 rozpracowywany przez Wydz. II KW MO w Katowicach, nast. 1982–1989 przez p. III KR MO/RUSW w Rybniku w ramach KE krypt. Malkontent.

Adam Dziuba

Opcje strony

do góry