Jaranowski Henryk
Henryk Jaranowski, ur. 16 VIII 1937 w Tuszynie k. Łodzi. Ukończył SP w Tuszynie (1953).
1954 strażak w Zakładach Przemysłu Bawełnianego im. Juliana Marchlewskiego w Łodzi, 1958–1963 robotnik transportu w Zakładach Przemysłu Jedwabniczego Pierwsza tamże, 1963–1967 konduktor w MPK tamże, 1967–1968 pomocnik maszynisty w Łódzkich Zakładach Papierniczych, 1968–1971 motorniczy, konduktor w MPK w Łodzi, 1971–1972 odlewacz ołowianek w Łódzkiej Fabryce Koronek Fako, 1972–1975 robotnik magazynu w Zakładach Przemysłu Dziewiarskiego Olimpia w Łodzi, 1975–1976 motorniczy, st. regulator ruchu w MPK tamże, 1976–1978 brygadzista w Pabianickich Zakładach Środków Opatrunkowych, Oddział Zarzew w Łodzi, 1978–31 VIII 1982 robotnik magazynu w Zakładach Zaopatrzenia Dziewiarstwa
Baza
tamże.
Od IX 1980 w „S”; wiceprzew. Komitetu Założycielskiego, przew. KZ, od V 1981 delegat na I WZD Regionu Ziemia Łódzka, X – XI 1980 drukarz niezależnego pisma „Solidarność Ziemi Łódzkiej”. I –
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
1981 z Grażyną Anczykowską dostarczał żywność strajkującym studentom Uniwersytetu Łódzkiego. 1981 w KOWzP w Łodzi. X 1981 – 1984 członek KPN (1982 szef rejonu Łódź-Widzew – Koluszki).
1982 organizator sieci kolportażu i kolporter podziemnych pism, m.in. „Zawsze Solidarni”, „Jesteśmy”, „Przedwiośnie”, „W Okopach”, „Tygodnik Mazowsze” na terenie swojego rejonu; współzałożyciel grupy Ruch Samoobrony Solidarność w Łodzi, wydającej podziemne pismo „Zawsze Solidarni”, drukarz pism „Zawsze Solidarni” i „Jesteśmy”, zbierał składki członkowskie KPN i „S” w zakładzie na pomoc internowanym i ich rodzinom. 1 i 3 V 1982 uczestnik manifestacji w Łodzi. II–VIII 1982 drukarz (z Romanem Kopyckim) ulotek. 6 VIII 1982 aresztowany, osadzony w AŚ w Piotrkowie Trybunalskim i Łodzi, 28 III 1983 skazany przez Sąd Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy na 2 lata pozbawienia wolności w zawieszeniu, 7 VII 1983 SN uchylił warunkowe zawieszenie wykonania kary, 10 VIII 1983 SPOW darował karę na mocy amnestii. 31 VIII 1982 zwolniony z pracy. 1983 pomocnik maszynisty-drukarza w Prasowych Zakładach Graficznych RSW Prasa-Książka-Ruch w Łodzi, nast. apreter w Zakładach Przemysłu Bawełnianego im. Stanisława Dubois tamże.
II 1984–1998 na emigracji w Szwecji. 1984–1985 przebywał w ośrodku dla uchodźców we Flenie, od 1985 odlewnik w zakładzie odlewniczym w Eskilstunie, nast. szlifierz w Volvo Michigan Euclid tamże. 1998–2002 na rencie, od 2002 na emeryturze. Od 2009 członek Związku Weteranów Trzeciej Konspiracji 1956–1989.
Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2012).
1982–1983 rozpracowywany przez Wydz. V KW MO w Łodzi w ramach SOR krypt. Drukarz.
Henryk Marczak