Gorzkowski Roman
Roman Gorzkowski, ur. 9 VII 1954 w Legnicy. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, kierunek historia (1977).
1977 nauczyciel i opiekun w internacie przy Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Złotoryi, 1977–2010 nauczyciel historii, łaciny i wiedzy o społeczeństwie w LO/Zespole Szkół Ogólnokształcących tamże.
1971–1979 w ZHP, 1977–1978 komendant szczepu ZHP w LO w Złotoryi i opiekun Izby Tradycji; od 1977 w PTTK; 1977–1996 w Towarzystwie Przyjaciół Nauk w Legnicy.
IV 1976–1990 członek KIK we Wrocławiu.
Od XI 1980 w „S”; od 17 XI 1980 przew. Komitetu Założycielskiego, od 6 XII 1980 Komisji Koła „S” w ZSO; członek Komisji Okręgowej „S” Pracowników Oświaty i Wychowania w Złotoryi oraz uczestnik zebrań Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej tamże; VI i 24 X 1981 delegat na I i II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD Województwa Legnickiego. 1980–1981 przywoził z Wrocławia do Złotoryi prasę „S” (m.in. „Solidarność Dolnośląską” i „Biuletyn Dolnośląski”) i książki historyczne wydawane w drugim obiegu. VIII 1981–1990 w Towarzystwie Przyjaciół Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
5 XI 1982 powołany na ćwiczenia wojskowe w kompanii polowej wojskowego obozu specjalnego przy 10. Batalionie Pontonowym WP w Rawiczu, uczestnik protestu głodowego, 2 II 1983 zwolniony. 1985–1990 przew. Komisji Historycznej przy Referacie Oświaty i Wychowania Urzędu Miasta i Gminy w Złotoryi. 1987 współzałożyciel Towarzystwa Miłośników Ziemi Złotoryjskiej, 1987–1992 i 1997–2010 członek zarządu, 1992–1997 prezes; 1988–1990 radny Miejsko-Gminnej Rady Narodowej w Złotoryi z listy Towarzystwa Miłośników Ziemi Złotoryjskiej.
Od 1989 w „S”; członek Koła „S” w ZSO, 1994–1996 członek Komisji Rewizyjnej przy Komisji Międzyzakładowej „S” POiW w Złotoryi. 1994–1995 praca dodatkowa jako nauczyciel w ZSZ Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Złotoryi, 1995–1997 SP nr 2 tamże. 1994–2014 radny Rady Miejskiej w Złotoryi z listy TMZZ, 2010–2014 przew., 1998–2002 w Zarządzie Miasta Złotoryja; 1996–2020 kronikarz Złotoryi. Od pocz. lat 80. autor art. historycznych m.in. w „Barwach Kaczawskich”, „Echu Złotoryi” (1989–1991, nast. od 2006). Od 2010 na emeryturze.
Autor, współautor i redaktor kilkunastu książek, m.in. Dzieje Złotoryi (1997), Złotoryja i okolice. Przewodnik (1992, 2006), Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Złotoryi (1999), Wilkołak (Wilcza Góra) koło Złotoryi (2010), Złotoryja. 800 lat miasta 1211–2011 (2011), Stan wojenny w Złotoryi (2020), Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze w Złotoryi. Zarys historii (2022).
Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2023).
13 XII 1976–21 V 1977 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO we Wrocławiu jako Osoba Zabezpieczona krypt. Zaufany, nast. do 8 X 1977 w ramach SOS krypt. Zaufany.
Łukasz Sołtysik