Encyklopedia Solidarności Zbroński Wincenty Klemens - Biogramy -

Zbroński Wincenty Klemens, ur. 23 XI 1949 w Łasku, zm. 16 V 2021 w Łodzi. Ukończył Państwowe Technikum Ogrodnicze w Aleksandrowie Kujawskim, leśnik dendrolog (1968).

1969–1970 Studia Pedagogiczne dla Szkół Rolniczych w Nakle; 1970 staż w Łódzkim Przedsiębiorstwie Ogrodniczym; 1971–1974 kierownik sekcji konserwacji terenów zielonych w Miejskim Przedsiębiorstwie Gospodarki w Głogowie; 1974–1982, 1983–1985 kierownik budowy ds. konserwacji i rekonstrukcji drzewostanu w Zakładzie Zadrzewień, Zieleni i Rekultywacji Ligi Ochrony Przyrody Oddział w Łodzi.

1974–1985 członek, nast. przew. Związku Zawodowego Pracowników Leśnych i Przemysłu Drzewnego.

Od 1977 członek opozycji demokratycznej i współpracownik KSS „KOR”; poprzez Witolda Sułkowskiego, który mieszkał w tym samym bloku przy Uniwersyteckiej, rozpoczął działalność opozycyjną. Przed VIII 1980 prowadził z żoną dom otwarty, mieszkanie było miejscem spotkań dla działaczy opozycji demokratycznej, m.in.: Marka Edelmana, Włodzimierza i Heleny Gromiec, Piotra Bikonta, zaś po VIII 1980 działaczy NZS. Zajmował się organizacją druku publikacji wydawnictw podziemnych, dostarczał (m.in. Wojciechowi Jeśmanowi i Januszowi Hetmanowi) niezbędne materiały poligraficzne: papier, farby oraz matryce. Kolporter wydawnictw niezależnych oraz materiałów poligraficznych, które transportował służbowym samochodem marki Żuk, zarówno w okresie legalnej „S”, jak i w stanie wojennym. Wspólnie ze Stefanem Ignaczakiem produkował metalowe znaczki będące oznakami oporu wobec władz PRL oraz prowadził spis nr. rejestracyjnych samochodów łódzkiej Służby Bezpieczeństwa.

13 XII 1981 – II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 współorganizator (z Jerzym Dłużniewskim) MKS, przekształconego w Międzyzakładowy Komitet „S”
Ziemi Łódzkiej. W skład MKS-u weszli także Wojciech Słodkowski i Maciej Maciejewski.

Po 13 XII 1982 uczestniczył w wydawaniu oraz kolportażu prasy podziemnej „Solidarność z Gdańskiem” i „Solidarność Walcząca”. Udostępniał swoje mieszkanie przy ul. Uniwersyteckiej do składowania prasy drugoobiegowej. Pomagał z żoną Władysławą znaleźć lokale konspiracyjne łódzkim opozycjonistom.

20 II 1982 aresztowany z Ewą Błaszczyk, Jerzym Dłużniewskim i Wojciechem Słodkowskim. 13 V 1982 skazany przez Sąd Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy na 1,5 roku pozbawienia wolności. Osadzony w AŚ w Łodzi, ZK w Inowrocławiu i w Potulicach. 12 V 1983 na 3 mies. przed końcem kary zwolniony warunkowo z więzienia.

1984–1989 zaangażowany w działalność RKW w Łodzi. W swoim mieszkaniu przechowywał prasę drugoobiegową, pieniądze związkowe przekazane z TKK „S” dla łódzkiej RKW „S”. W mieszkaniu Zbrońskich gościli (oraz nocowali) przedstawiciele zw. zaw. z Francji i Włoch, a także zachodni dziennikarze, którym pomagał kontaktować się z działaczami podziemnej „S”. Zachodnie telewizje nagrywały tam wywiady z łódzkimi liderami „S”.

Współorganizował zebrania TKK „S” w Łodzi, brał udział w zorganizowaniu zjazdu podziemnej „S”. Utrzymywał kontakt z działaczami „S” z Wybrzeża, m.in. z Ryszardem Puszem i Zbigniewem Dąbrowskim, których poznał podczas odbywania kary więzienia w ZK Potulice. Uczestnik spotkań organizowanych przez o. Stefana Miecznikowskiego w parafii oo. Jezuitów przy ul. Sienkiewicza 60 w Łodzi. Inwigilowany, wielokrotnie przesłuchiwany oraz poddawany rewizjom. 30 IX 1985 po interwencjach SB zwolniony z pracy z Ligi Ochrony Przyrody.

VII 1985 – XII 2015 współwłaściciel prywatnej firmy Zakład Urządzania i Utrzymania Zieleni, nast. Chirurgia Drzew M. Kubacki i W.K. Zbroński sp. j.

IX 1991 – V 2021 członek Polskiego Towarzystwa Chirurgów Drzew – NOT.

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2006), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008), Krzyżem Wolności i Solidarności (2015).

VII 1983 – III 1985 rozpracowywany przez Wydz. III WUSW w Łodzi w ramach SOS krypt. Niewidoma; III 1985 – VII 1987 przez tenże w ramach SOR krypt. Niewidoma; VII 1987 – I 1990 przez Wydz. III WUSW/Wydz. OKPP WUSW w Łodzi w ramach SOR krypt. Ekstrema.

Ewelina Ślązak