Katarzyński Lech
Lech Katarzyński, ur. 14 X 1950 w Wałczu.
1969 ukończył Technikum Mechanizacji Rolnictwa w Jastrowiu. Następnie podjął pracę w Państwowym Ośrodku Maszynowym w Wałczu, gdzie w 1980 objął stanowisko mistrza w dziale technologicznym. 1985 ukończył Wyższą Szkołę Inżynierską w Koszalinie, tytuł inżyniera mechanika.
Od IX 1980 włączył się w organizowanie struktur „S”, wybrany na przewodniczącego KZ. 8 XI 1980 współzałożyciel Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej „S” w Wałczu i jej wiceprzewodniczący, od 6 VI 1981 członek ZR Pomorza Zachodniego „S” (Podregion Wałcz). Brał udział w protestach o charakterze regionalnym i ogólnopolskim. 13 XII internowany i osadzony w ZK we Wronkach, od 5 I 1982 w Gębarzewie. 6 III 1982 zwolniony. Po wyjściu na wolność działalność w podziemnych strukturach związkowych, członek Tajnej Komisji Zakładowej „S” w POM, współpraca z RKW „S” w Pile, udział w druku i kolportażu ulotek. Współautor petycji i akcji skierowanych do władz o uwolnienie więźniów politycznych i przywrócenie działalności „S”. 6 XII 1982 aresztowany na 3 mies. w Pile, 18 IV 1983 skazany na rok i 6 mies. pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania na okres 2 lat i 40 tys. zł grzywny za „rozpowszechnianie ulotek zawierających w treści hasła propagandowe oraz emblematy rozwiązanego „S”. 16 VIII 1983 karę pozbawienia wolności darowano na mocy amnestii. 8 XII 1983 ukarany grzywną za udział 18 IX tegoż roku w pielgrzymce do Skrzatusza, na której eksponował transparent „S”. 1986–2014 w RFN. Po powrocie do Polski zamieszkał w Wałczu.
Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności, Brązowym, Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi.
26 I 1982 – 15 XI 1983 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Pile w ramach SOR Plastycy; 17 XI 1983 – 9 IX 1987 przez p. V SB RUSW w Wałczu w ramach SOR Inżynier; 15 IX 1987 – 24 I 1990 przez p.
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
SB RUSW w Wałczu w ramach SO Postój.
Jarosław Wąsowicz SDB