Paziewski Michał Zbigniew
Paziewski Michał Zbigniew, ur. 9 XI 1953 w Szczecinie. Absolwent Wyższej Szkoły Pedagogicznej tamże (historia, 1979), 1979–1980 słuchacz Podyplomowego Studium Archiwistycznego na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, 1987–1988 Podyplomowego Studium Neolatynistycznego na Uniwersytecie Łódzkim, doktorat (2000). 1977–1978 powołany do Szkoły Oficerów Rezerwy (Ośrodek Szkolenia Wojsk Lądowych w Elblągu i w 42. Pułku Zmechanizowanym w Szczecinie), podporucznik (po wprowadzeniu stanu wojennego zdegradowany do stopnia szeregowca). 1978–1979 kierownik świetlicy w IX LO w Szczecinie, 1979– 1991 archiwista, kustosz w Wojewódzkim Archiwum Państwowym tamże. Uczestnik demonstracji ulicznych, dokumentował (zbieranie ulotek, zdjęć) rewoltę Grudnia 1970 w Szczecinie. Od 1976 współpracownik KOR i KSS „KOR”, Niezależnej Oficyny Wydawniczej NOW-a. Kolporter emigracyjnych i niezależnych książek i czasopism („Komunikat” KOR, „Biuletyn Informacyjny KSS »KOR«”, „Robotnik”, „Zapis”, „Krytyka”, „Opinia”, „Kultura”, „Zeszyty Historyczne”). 1976 sygnatariusz petycji do przew. Rady Państwa w obronie Jacka Smykała i Zbigniewa Kruszyńskiego (relegowanych z PAM i KUL). 1977–1978 uczestnik spotkań w PKI ROPCiO w Szczecinie. Organizator spotkań z opozycjonistami (m.in. ze Stefanem Kisielewskim, Janem Walcem, Teresą Bogucką, Andrzejem Jagodzińskim). Współpracownik KZ WZZ Pomorza Zachodniego (spotkania z Henrykiem Wujcem, Janem Lityńskim, Jackiem Kuroniem). Wiosną 1978 współpracował ze Studenckim Komitetem „S” w Szczecinie. Pośredniczył w przemycie polskich, rosyjskich i czeskich publikacji emigracyjnych z Danii i Szwecji do Polski oraz – w tym otrzymywanych w Warszawie od ks. Stanisława Małkowskiego – do ZSRS, jak też wydawnictw niezależnych na Zachód. Brał udział w protestacyjnych akcjach ulotkowych, np. przed „wyborami” do Sejmu i rad narodowych, przed 1 V 1980. 1980 podczas pobytu w Danii i Szwecji wspierał strajki VIII 1980 na Wybrzeżu (wywiady prasowe i radiowe, pomoc emigrantom (np. Andrzej Świętek, Maryla Świętek-Hansen) i skandynawskim dziennikarzom w nawiązywaniu kontaktów z opozycją demokratyczną oraz protestującymi w PRL). Od IX 1980 w „S”, współorganizator KZ „S” w WAP, członek Prezydium Sekcji Krajowej Archiwistów „S”, od III 1981 w redakcji tygodnika ZR „S” Pomorza Zachodniego „Jedność”, 1981 członek KOWzP Pomorza Zachodniego. 13 XII 1981 internowany, przetrzymywany w Ośr. Odosobnienia w Goleniowie, Wierzchowie Pomorskim (współredagował gazetkę „Wierzchowo Njus”, autor tekstów w prasie podziemnej, 13 II pobity przez funkcjonariuszy Służby Więziennej po wykryciu podsłuchów w celach) i Strzebielinku (prowadził wykłady z historii PRL), 9 XII 1982 zwolniony. 1983–1989 redaktor pism podziemnych „Grot” (z Longinem Komołowskim) i „Obraz” (z Tomaszem Zielińskim i Wojciechem Soińskim), współpracownik „Tygodnika Mazowsze”, „Kultury Niezależnej”, Niezależnej Oficyny Wydawniczej NOW-ej. 18 VIII – 3 IX 1988 podczas strajku w Szczecińskim Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Komunikacji Miejskiej m.in. redagował (z Jerzym Zimowskim) „Biuletyn Strajkowy” i „Biuletyn Solidarności”. III–VI 1989 członek OKP „S” Regionu Pomorza Zachodniego, współredaktor „Gazety Wyborczej”. 1990–2000 asystent na Wydziale Humanistycznym Instytutu Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego, 2000–2013 adiunkt tamże, 2000–2008 Wyższa Szkoła Pedagogiczna Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie oraz Szczecińska Szkoła Wyższa Collegium Balticum (wykładowca), od 2018 na emeryturze. Autor kilkudziesięciu publikacji dot. historii politycznej Polski współczesnej i opozycji antysystemowej w PRL, w tym: Między Warszawą a regionem. Opozycja przedsierpniowa na Pomorzu Zachodnim (2008, współautor), Debata robotników z Gierkiem. Szczecin 1971 (2010), Grudzień 1970 w Szczecinie (2013). 1998 członek Społecznego Komitetu Budowy Pomnika upamiętniającego protest Grudnia 1970 w Szczecinie, od 2001 współtworzył Stowarzyszenie Społeczne „Grudzień ’70 – Styczeń ’71”, 2001– 2006 członek Rady Kultury przy Prezydencie Miasta Szczecin. Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2011). 1976–1978 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Szczecinie w ramach SOR krypt. Sumer, 1980–1985 przez Wydz. III KW MO/WUSW w ramach SOR krypt. Kadet.