Łoza Stanisław
Stanisław Łoza, ur. 1 IV 1947 w Rzeszowie, zm. 13
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
2018 tamże. Ukończył ZSZ tamże (1964).
1964–1966 i 1968–1983 frezer, monter w WSK PZL Rzeszów. 1966–1968 zasadnicza służba wojskowa.
IX 1980 uczestnik strajku solidarnościowego w WSK PZL w Rzeszowie, członek Komisji Strajkowej, nast. Komitetu Założycielskiego „S” tamże. Od XII 1980 etatowy członek Prezydium KZ w WSK PZL tamże.
12/13 XII 1981 wraz ze Stefanem Hałoniem po przedostaniu się na teren macierzystego zakładu ukrył część dokumentów KZ i wyniósł sztandaru KZ „S” z pilnie strzeżonego (zmilitaryzowanego) zakładu; nast. ukrywał go do XI 1987 kiedy to ujawniono go w kościele Matki Boskiej Saletyńskiej w Rzeszowie (podczas uroczystości odsłonięcia tablicy pamiątkowej w rocznicę śmierci ks. Jerzego Popiełuszki). 13–16 XII 1981 uczestnik strajku protestacyjnego w WSK PZL w Rzeszowie. Od VI 1982 współzałożyciel i członek TKZ „S” w WSK PZL tamże. Od 1982 uczestnik akcji pomocy internowanym, aresztowanym oraz represjonowanym i ich rodzinom. 1982–1989 jeden z gł. członków siatki kolportażowej RKW w Rzeszowie (1982–1983 działał na terenie swojego zakładu, 1984–1989 kontynuował kolportaż także w Rolbud Rzeszów). XII 1983 zmuszony pod groźbą zwolnienia dyscyplinarnego do odejścia z pracy w WSK PZL w Rzeszowie. 1984–1990 brakarz w Przedsiębiorstwie Produkcji Przemysłowej i Montażu Budownictwa Rolniczego Rolbud w Rzeszowie. Kilkakrotnie przesłuchiwany przez SB, zastraszany, rewizje, rozmowy ostrzegawcze, 1987 SB próbowała pozyskać go do współpracy.
1990–1994 bezrobotny. 1994–1999 pracownik Przedsiębiorstwa Wielobranżowe TOST. 2000–2002 Podkarpackiej Kasy Chorych. 2002–2007 na rencie. 2007–2018 na emeryturze.
Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2018). Uhonorowany przez ZR „S” w Rzeszowie statuetką Pomnika Poległych Stoczniowców (2005).
Michał Stręk