Baster Janusz
Janusz Baster, ur. 28 VII 1950 w Krakowie. Ukończył
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
LO tamże (1968). Absolwent Wyższej Szkoły Pedagogicznej (obecnie Uniwersytet Pedagogiczny) tamże, Wydz. Matematyczno-Fizyczno-Techniczny (1978). 1968–1974 student matematyki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, 1976–1979 filozofii tamże.
1961-1968 w ZHP, w kultywujących tradycje przedwojenne szczepach Czarnej Trzynastki Krakowskiej i Żurawi, instruktor; w 1962 przesłuchiwany w związku z odmową delegacji krakowskiej zjedzenia kiełbasy w piątek na międzynarodowym obozie przyjaźni w Cieplicach Śląskich. W 1965 uczestnik podpalenia plakatów wyborczych przed wyborami do Sejmu. 1968–1973 w ZSP UJ, sekretarz Komisji Turystyki i Sportu Rady Uczelnianej. Od lat 60. XX w. do 1989 uczestnik inicjatyw środowiska żołnierzy krakowskiego Kedywu AK, upamiętniających dokonania Polskiego Państwa Podziemnego. 1971–1977 aktor teatru Pleonazmus, współtwórca spektakli, uczestnik nieformalnych grup dyskusyjnych działających w ramach środowiska teatralnego. 1979 nauczyciel matematyki w SP 9 w Krakowie, 1979–1989 stażysta, asystent, st. asystent w Instytucie Matematyki WSP.
Od IX 1981 w „S”; członek grupy inicjatywnej w WSP, członek Komisji Uczelnianej, reprezentant mł. pracowników naukowych w Radzie Wydz. 1981–1982 współorganizator Obywatelskiego Komitetu Reaktywowania Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, uczestnik Polskiego Klubu Ekologicznego.
14–17 XII 1981 przew. tajnego KS w WSP, współorganizator mieszkań dla zagrożonych działaczy „S”. 1982–1988 w podziemnych strukturach „S” w WSP; uczestnik zbierania składek, spotkań dyskusyjnych, w 1982 demonstracji rocznicowych, m.in. 3 V, 13 V, 11 XI, 10 XI wiecu przeciwko delegalizacji „S”; kolporter podziemnych wydawnictw, m.in. „Zeszyty Literackie”, „Konspira. Rzecz o podziemnej «Solidarność»” Maciej Łopiński, Marcin Moskit, Mariusz Wilk, „Historia Polski od 11 listopada 1918 do 17 września 1939” Stanisław Cat-Mackiewicz, pism, m.in. „Hutnik”, „Solidarność Grzegórzecka”. 1982–1983 redaktor podziemnego pisma „Serwis Informacyjny Regionalnej Komisji Wykonawczej «Solidarność» Małopolska”. 1984–1989 uczestnik Ruchu Społecznego ku Cywilizacji Miłości, organizator corocznych sympozjów na Jasnej Górze, sekretarz Rady Naukowej Przemian Cywilizacyjnych. 1984-2006 w KIK, 1989–1990 członek zarządu. 1987–1988 przedstawiciel WSP w Krakowskiej Wspólnocie Akademickiej przy kościele NMP z Lourdes.
1989 w Małopolskim Komitecie Obywatelskim „S”, sekretarz, łącznik z Komitetem Obywatelskim przy Przewodniczącym „S”/Komitetem Obywatelskim „S”; 1989–1990 w KO „S” w Krakowie, członek zarządu Fundacji Obywatelskiej. 1990–1999 w Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej w Krakowie, założyciel i dyr. Małopolskiego Instytutu Samorządu Terytorialnego i Administracji, dyr. Instytutu Rozwoju Państwa Obywatelskiego. 1990-2004 współzałożyciel Krakowskiego Towarzystwa Samorządowego, członek zarządu, od 1997 prezes. 1998 radca Prezesa Rady Ministrów w Warszawie. Od 1999 na rencie. 1999–2007 w Stowarzyszeniu Edukacji Administracji Publicznej w Polsce, do 2002 z-ca członka zarządu, w 2005 członek Rady Programowej. 2000-2001 doradca naukowy Rzecznika Praw Obywatelskich. 2013–2019 członek Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Członek, założyciel wielu stowarzyszeń, fundacji działających na rzecz rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.
Autor publikacji „Budowanie samorządu Krakowa” (2015), „Kronika Polskiego Państwa Podziemnego w Krakowie (1939–1945)” (2019).
Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2010), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2015).
Sławomir Chmura