Hasła rzeczowe

Grupa Poszukiwania Alternatywnych Sposobów Oporu Społecznego

Grupa Poszukiwania Alternatywnych Sposobów Oporu Społecznego. Skupiała zwolenników idei ''non-violence'', propagowanej w Toruniu od 1978 przez Antoniego Szymkowskiego, pod patronatem prof. Adama Stanowskiego z Lublina. Czołowym działaczem tego ruchu był Marek Berak, który w 1982 opublikował ulotkę przeznaczoną dla żołnierzy. Zawierała ona zasady postępowania chrześcijańskiego i patriotycznego, zdjęcie Ottona Schimka, żołnierza Wermachtu skazanego na śmierć za odmowę wykonania rozkazu strzelania do cywili, a także poświęcony mu fragment homilii bp. Ignacego Tokarczuka. Kolportowano ją w jednostkach wojskowych. W I 1983 M. Berak postanowił w geście solidarności z więźniami politycznymi pójść dobrowolnie do więzienia, zawiadamiając o tym listownie kurię diecezjalną w Pelplinie i redakcję „Tygodnika Powszechnego”. Akcję tę omówiono na zebraniu zwolenników idei non-violence 20 I 1983 w Więcborku, z udziałem M. Beraka, Zdzisława Dumowskiego, Jana Krezymona, Grażyny Lipiejko, Ryszarda i Zdzisławy Muellerów i Grażyny Słupskiej. 24 I 1983 M. Berak w asyście Czesława Gołaszewskiego, Ryszarda Rzeczewskiego, Zbigniewa Rybickiego, Adama Szandracha i Eugeniusza Świderka stawił się w Sądzie Wojewódzkim w Toruniu, gdzie złożył dwa oświadczenia: jedno, w którym domagał się uwięzienia razem z prześladowanymi opozycjonistami i drugie, opisujące szykany ze strony SB, którym był poddawany od 1981. Pierwsze oświadczenie następnego dnia zostało odczytane w RWE. M. Beraka aresztowano pod zarzutem przestępstw politycznych popełnionych przed 13 XII 1981 i przedłużając mu sankcje prokuratorskie przetrzymywano w areszcie do amnestii w VII 1983. 21 VII 1983 M. Berak odmówił opuszczenia aresztu. Został z niego usunięty siłą pięć dni później. W okresie jego uwięzienia dla nagłośnienia sprawy i propagowania idei non-violence powstała Grupa Poszukiwania Alternatywnych Sposobów Oporu Społecznego w składzie: Z. Dumowski, G. Lipiejko, R. Mueller i E. Świderek. Jej organem było pismo „Quo vadis”, którego 2 numery wydrukowano na powielaczu w 1983; drugi z nich nie został rozkolportowany. Ponadto R. Mueller i G. Słupska sfotografowali w prokuraturze akta spraw M. Beraka i Stanisława Śmigla, opublikowane potem w prasie podziemnej.

 

Krzysztof Biernacki

Opcje strony

do góry