Hasła rzeczowe

Regionalny Komitet Strajkowy NSZZ „Solidarność” Dolny Śląsk

Regionalny Komitet Strajkowy (RKS) NSZZ „Solidarność” Dolny Śląsk, regionalny Komitet Strajkowy „S” Dolny Śląsk (RKS), utworzony 13 XII 1981 przez członków ZR Dolny Śląsk. 14 XII 1981 ukształtował się skład RKS, do którego weszli: Władysław Frasyniuk – przewodniczący, Piotr Bednarz, Józef Pinior, Marek Muszyński, Czesław Stawicki, Władysław Ożarowski, Ryszard Turka, Hubert Hanusik, Leszek Żołynia, Edward Granic, Jerzy Darmochwał. RKS koordynował strajki we Wrocławiu, skierowane przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego. Po ich stłumieniu część członków komitetu została aresztowana i internowana. Na pocz. 1982 RKS uległ reorganizacji, zaczęto tworzyć wyspecjalizowane służby (kancelaria, druk i kolportaż, łączność itp.). Dużą wagę przywiązywano do odbudowy struktur zakładowych, co mimo przeciwdziałania SB przyniosło szereg sukcesów. Stopniowo nawiązywano także kontakty z zakładami pracy w regionie. Podstawą finansową dla działalności RKS w pierwszym okresie były ukryte tuż przed 13 XII 1981 80 mln zł z kasy związkowej, nie zaniedbywano jednak także zbierania składek. Narastający konflikt związany ze sporami o strategię działania (pocz. radykalny Frasyniuk z czasem zaczął się przychylać do bardziej umiarkowanego stanowiska Zbigniewa Bujaka z RKW Mazowsze) doprowadził w VI 1982 do rozłamu w łonie RKS i powstania Porozumienia „Solidarność Walcząca” pod przywództwem Kornela Morawieckiego. 5 X 1982 aresztowano ukrywającego się Władysława Frasyniuka, jego następcą został Piotr Bednarz, również wkrótce (7 XI 1982) aresztowany. Na czele RKS stanął Józef Pinior i kierował nim do momentu swojej „wpadki” 23 IV 1983. Kolejnym przewodniczącym został Marek Muszyński, pocz. nie ujawniając nazwiska i ukrywając się za krypt. Witold. Funkcję tę sprawował przez dwie kadencje, do V 1987. Następnym przewodniczącym – do odwołania przez członków RKS we IX 1988 – był Eugeniusz Szumiejko, a od IX 1988 do końca istnienia RKS – Tomasz Wójcik. Kolejni przew. RKS wchodzili w skład TKK. 1987 nie uznano decyzji o rozpoczęciu działalności jawnej i kontynuowano pracę podziemną. RKS został rozwiązany w III 1990. Głównymi formami jego działalności było organizowanie akcji protestacyjnych (strajki, demonstracje, pikiety itp.), druk i kolportaż prasy związkowej, organizowanie pomocy dla osób represjonowanych itd. Organem RKS przez cały okres jego istnienia było pismo „Z Dnia na Dzień”, wydawano również lub wspierano szereg innych periodyków. Od VIII 1982 funkcjonowało wrocławskie Radio „Solidarność”, z czasem emisje programów przeprowadzano także w innych miastach regionu. Działania operacyjne przeciwko RKS prowadziła pocz. specjalna grupa operacyjno-śledcza „Poligon”, a od 1983, po jej rozwiązaniu, kontynuowano rozpracowanie w ramach SOR Supeł i Kanał.

Łukasz Kamiński

Opcje strony

do góry