Hasła rzeczowe

Serwis Informacyjny

"Serwis Informacyjny", oficjalne pismo Zarządu Regionu Elbląskiego NSZZ „S”. Jego poprzednikiem był wydawany od 24 I 1981 „Wewnątrzzwiązkowy Serwis Informacyjny MKZ NSZZ „S” z redaktorem Leszkiem Koszytkowskim. Wydawcą był Zarząd Regionu Elbląskiego NSZZ „S”. Za druk i rozpowszechnianie odpowiadało Elbląskie Biuro Informacyjne Solidarności podległe ZR NSZZ „S” w Elblągu. Pierwszy numer ukazał się 24 VIII 1981.

W składzie redakcji: Hieronim Guzowski (członek prezydium ZR, kierownik działu informacji i propagandy), Dariusz Brzozowski, Mirosław Czarny (redakcja techniczna), Krystyna Turowicz, Mirosław Sigurski oraz w późniejszym czasie Barbara Kiebzak. Do składu redakcji dołączyli Wacław Pietuszyński (sekretarz ZR, od nr. 28), Zenon Perwenis (członek prezydium ZR, odpowiedzialny za sekcje zawodowe, od nr. 36), w wydaniu ostatniego numeru brał udział Janusz Zagórny.

„SI” ukazywał się nieregularnie, średnio co 3 dni. Jego nakład wynosił około 5 tys. egzemplarzy.

W piśmie informowano m.in. o kolejnych turach I i II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD. Numery od 5 do 10 były zapowiedziane jako „wydanie zjazdowe” i relacjonowały I KZD. Ponadto w piśmie informowano o poświęceniu Krzyży Katyńskich na cmentarzu Agrykola, powołaniu Komitetu ds. Uwolnienia Więzionych za Przekonania oraz o akcji protestacyjnej z 28 X 1981. Od numeru 25 (15 X 1981) format pisma powiększył się z A5 do A4. W sytuacji gdy związek stawał przed trudnymi i ważnymi problemami, zwłaszcza w II połowie 1981, nagłówek pierwszej strony serwisu zawierał hasło adekwatne do bieżącego stanowiska NSZZ „S”, np. „Jak długo mury będą naszą gazetą”, „Kto ma rację 10 czy 2,5 mln.?” czy też hasło ostatniego numeru (44) serwisu, który ukazał się 11 XII 1981: „Społeczeństwo popiera stanowisko KK! Dość ustępstw!

Karol Nawrocki

Opcje strony

do góry