Hasła rzeczowe

Wszechnica Związkowa NSZZ „Solidarność” we Wrocławiu

Wszechnica Związkowa NSZZ „Solidarność” we Wrocławiu, instytucja organizująca i koordynująca akcję oświatową, działająca pod auspicjami wrocławskiego MKZ/ZR „S” Regionu Dolny Śląsk. Jej początki sięgają strajku w VIII 1980 w Zajezdni Autobusowej nr VII MPK we Wrocławiu, podczas którego Barbara Labuda (późniejsza szefowa Wszechnicy) organizowała spotkania dla robotników i tłumaczyła m.in. istotę 21 postulatów MKS. We IX 1980 szkolenia kontynuowano: pracownicy Uniwersytetu Wrocławskiego z Zakładu Prawa Pracy Zygmunt Masternak i Tadeusz Żyliński mówili robotnikom o podstawach prawnych ruchu związkowego (8 IX 1980 pojawiła się nazwa Wszechnica), 11 XI 1980 prelekcją dr. Adolfa Juzwenki pt. „Rok 1918 – Niepodległość” został zainaugurowany cykl wykładów o charakterze powszechnym. Działalność Wszechnicy koordynował zespół konsultacyjny (prof. Adam Galos, prof. Czesław Hernas, dr Adolf Juzwenko, dr Aleksander Labuda, Barbara Labuda, doc. Jan Selwa, Maciej Zięba, prof. Mieczysław Zlat), który przekształcił się w nieformalną Radę Wszechnicy. Tematyka wykładów była wypadkową zapotrzebowania zgłaszanego przez audytorium i możliwości zapewnienia odpowiedniego wykładowcy. W ramach wrocławskiej Wszechnicy odbyło się w siedzibie „S” 35 wykładów w większości dotyczących historii. Uczestniczyło w nich od kilkudziesięciu do kilkuset osób. Wykładowcy związani z Wszechnicą (było ich ok. 40) jeździli także do różnych miejscowości Dolnego Śląska i tam wygłaszali prelekcje. We Wrocławiu prowadzono ponadto kursy związkowe przeznaczone dla działaczy zakładowych struktur „S”. Obejmowały one przede wszystkim ekonomię i prawo. Miały na celu przygotowanie działaczy robotniczych do pracy w związku zawodowym. W ramach Wszechnicy utworzono klub dyskusyjny Tygiel, który w okresie wyborów do władz regionalnych (V-VI 1981) był również miejscem spotkań z kandydatami. Planowano utworzenie funduszu stypendialnego wypłacającego stypendia i wspierającego wydawnictwa niezależne.

Po 13 XII 1981 Wszechnica przestała funkcjonować, osoby z nią związane włączyły się w podziemną działalność RKS „S” Dolny Śląsk.

Kamil Dworaczek

Opcje strony

do góry