Ośrodek Odosobnienia w Głogowie
Ośrodek Odosobnienia w Głogowie, funkcjonował 13 XII 1981 – 1 VIII 1982. Placówka Placówka „Placówka”, pismo dla rolników wydawane przez Komitet Samoobrony Chłopskiej Ziemi Grójeckiej IV 1979 – IV 1980. została ulokowana w półotwartym Zakładzie Karnym, który powstał w 1962 jako Ośrodek Pracy Więźniów. Komendantem był ppłk Zdzisław Sauter.
Pocz. do Głogowa trafiali internowani zatrzymani decyzją komendanta wojewódzkiego MO w Legnicy. W 1. poł. I 1982, po zmianach w strukturze Ośrodków Odosobnienia i po likwidacji placówek w Zielonej Górze, Ostrowie Wielkopolskim oraz Gorzowie Wielkopolskim duża grupa internowanych została przewieziona do Głogowa z woj. zielonogórskiego, gorzowskiego i kaliskiego.
8 IV 1982 po likwidacji Ośrodka Odosobnienia w Kamiennej Górze kolejnych 35 internowanych trafiło do Głogowa (pochodzili z woj. jeleniogórskiego, opolskiego i wałbrzyskiego). 19 V przewieziono z Wrocławia 32 represjonowanych. 14 XII 1981 w ośrodku przetrzymywano 25 osób, 24 XII – 30, 10 I 1982 -188, 30 VI - 139, 13 VII- 92. Łącznie przetrzymywano co najmniej 285 osób. Ośrodek uchodził za jedną z mniej represyjnych placówek. Internowanych zakwaterowano w 16 pomieszczeniach, w 2 parterowych pawilonach, ogrodzonych niewysokim murem i drutem kolczastym. W jednej celi przebywało 8–13 osób.
Pocz. nie przeprowadzano apeli, wprowadzono je dopiero pod koniec pierwszej dekady I 1982. W III 1982 po wytycznych otrzymanych z centrali Służby Więziennej internowani otrzymali dodatkowe przywileje. Zwiększono m.in. częstotliwość kąpieli i czas trwania spacerów, na wolnym powietrzu stworzono boisko do gry w piłkę siatkową.
W 1982 ośrodek trzykrotnie był wizytowany przez delegację MCK (3–4 III, 5–6 V, 30 VI- 2 VII), ich głównym postulatem było zwiększenie swobody internowanym. Posługę duszpasterską sprawowali głogowscy księża Eugeniusz Jankiewicz (do końca I 1982), Kazimierz Kutzan i Henryk Lendzion. 25 I 1982 placówkę chciał odwiedzić bp Paweł Socha, jednak ze wzgl. na brak wcześniejszej zapowiedzi, nie został wpuszczony na teren ośrodka, co wywołało niezadowolenie wśród internowanych, ok. 20 podjęło protest głodowy. W 1982 ośrodek wizytowali abp Jerzy Stroba z Poznania, 7 IV bp Tadeusz Rybak. 22 V 1982 o. Klemens Śliwiński z Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom odbył w jadalni 90-minutowe spotkanie z grupą ok. 80 internowanych.
W późn. czasie wraz z wywalczeniem swobód przez internowanych (do III 1982 przeprowadzono 35 głodówek) nastąpił rozkwit życia kulturalno-oświatowego. Osadzeni zorganizowali tzw. uniwersytety internowanych; prowadzono wykłady z różnych dziedzin, liczne prelekcje poświęcone były historii, ekonomii i samorządności; nauczano jęz. obcych.
Wiele czasu internowani poświęcali na komponowanie utworów muzycznych, które śpiewali przy różnych okazjach. Za teksty utworów odpowiadali gł. Zdzisław Bykowski i Janusz Sanocki. Na pocz. IV 1982 założyli zespół muzyczny Los Kabarynos. Trzon zespołu tworzyli Andrzej Piesiak (grał na gitarze), Jerzy Nalichowski, Zdzisław Bykowski i Janusz Sanocki. Zespół, pomimo słabego wyposażenia (z profesjonalnych instrumentów posiadano jedynie gitarę), cieszył się dużym powodzeniem wśród internowanych; koncerty odbywały się gł. w rocznicę urodzin lub imienin. Pod koniec V 1982 wszystkie piosenki zespołu zostały nagrane za pomocą przemyconego do ośrodka magnetofonu. Kilkanaście osób zajmowało się produkcją znaczków, stempli itp. Gł. rolę w ich produkcji odgrywali internowani z Jeleniej Góry m.in. Jerzy Popioł i Edward Wryszcz.
Za szerzenie treści szkalujących obowiązujący ustrój, szczególnie w pierwszych mies., internowani byli karani, m.in. Franciszek Bazylczuk 9 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 za sporządzenie ulotki o treści antypaństwowej i wywieszenie jej w pawilonie został ukarany 7-dniowym pobytem w celi izolacyjnej (po 4 dniach kara została zawieszona), złożono również wniosek do prokuratury o popełnieniu przestępstwa. Identyczną karę wymierzono Edwardowi Lipcowi za przekazanie rodzinie podczas widzenia wiersza antypaństwowego i 15 kopert z pieczęciami „Obóz dla internowanych Głogów” i „Solidarność 1981”. W przypadku rażącego łamania przez internowanych regulaminu wewnętrznego Służba Więzienna organizowała specjalne rewizje, kontrole miały szczególnie drobiazgowy przebieg.
8 VI 1982 49 internowanych zabarykadowało się w 6 celach, wznosili okrzyki oraz śpiewali pieśni religijne i antypaństwowe. W ten sposób chcieli zademonstrować swoje negatywne stanowisko do władz, a przy okazji uniemożliwić przeprowadzenie wieczornych i porannych apeli. Po szczegółowej kontroli internowanych, którzy odmówili wyjścia z cel, w tym: J. Sanockiego, R. Kuleszę, L. Foltyna, G. Szperlika, wyniesiono siłą i zamknięto w celi izolacyjnej, nast. karnie przetransportowano do ośrodka w Nysie.