Hasła rzeczowe

Porozumienie wałbrzyskie 1980

Porozumienie wałbrzyskie 1980, jedno z sierpniowo-wrześniowych tzw. porozumień społecznych, podpisane 2 IX 1980 jako trzecie w kolejności po szczecińskim i gdańskim, pierwsze o charakterze branżowym dot. górnictwa. 28 VIII – 2 IX 1980 trwały negocjacje z resortem górnictwa prowadzone przez MKS w Wałbrzychu reprezentującym KWK Wałbrzych i Thorez w Wałbrzychu, KWK Nowa Ruda w Nowej Rudzie oraz Dolnośląskie Przedsiębiorstwo Urządzeń Górniczych Przemysłu Węglowego w Wałbrzychu, Przedsiębiorstwo Spedycyjno-Transportowe Przemysłu Węglowego Transgór tamże i Zakład Gospodarki Materiałowej tamże. Mimo że wałbrzyski MKS zakończył strajk 31 VIII 1980, kontynuowano toczące się równolegle rozmowy z ministerstwem. Porozumienie formalnie nie było więc dokumentem bezpośrednio kończącym strajk (jak w Szczecinie, Gdańsku i 3 IX 1980 w Jastrzębiu-Zdroju).

Porozumienie wałbrzyskie zawierające 27 postulatów nie odwoływało się bezpośrednio do postanowień porozumienia gdańskiego. Wiele punktów dot. spraw ekonomicznych i socjalnych. Prócz kwestii płacowych i socjalnych ustalenia dot. m.in. zniesienia 4-brygadowego systemu pracy w górnictwie, obniżenia wieku emerytalnego w tym sektorze, wprowadzenia 5-dniowego tygodnia pracy, 16 wolnych sobót w roku, organizacji i usprawnienia zatrudnienia w kopalniach, 14. pensji, dodatkowej Karty Górnika. Istotne dla wałbrzyskich górników były postulaty dot. zdrowia i higieny pracy, w szczególności wpisanie pylicy płuc do wykazu chorób zawodowych oraz prawa odwołania się od orzeczenia lekarzy orzeczników do komisji specjalistów z Akademii Medycznej we Wrocławiu. Podczas negocjacji z ministerstwem wałbrzyszanie pozostawali w ścisłym kontakcie z MKS w Jastrzębiu-Zdroju, gdzie toczyły się gł. negocjacje górników z rządem PRL, a podpisane w Wałbrzychu porozumienie znacząco pomogło w pertraktacjach przy podpisaniu 3 IX czwartego z kolei porozumienia społecznego.

Protokół Porozumiewawczy ze strony MKS podpisał przew. Jerzy Szulc, a ze strony Zespołu Resortowego wiceminister górnictwa Gerard Kroczek. Merytorycznego wsparcia MKS udzielili wrocławianie m.in. prof. Bolesław Gleichgewicht i mecenas Zbigniew Karski.

Agnieszka Klarman

Opcje strony

do góry