Hasła rzeczowe

Wydawnictwo Libertas

Wydawnictwo Libertas, wydawnictwo podziemne działające w Krakowie, 1983–1989, związane i współpracujące z podziemnymi strukturami małopolskiej „S”. Jej kierownikiem był pocz. Roman Laskowski, a po jego wyjeździe do Szwecji funkcję tę objął Bogdan Rogatko. W działalność oficyny zaangażowani byli również Tadeusz Chrzanowski i Kornel Filipowicz, którzy układali plan wydawniczy, a także Zbigniew Kasprzyk (druk i kolportaż).

Nakładem wydawnictwa ukazało się 47 książek i broszur. Pn. Niezależna Biblioteka Krakowska wydano cz. 1 i 2 t. 1. „Archipelagu Gulag” Aleksandra Sołżenicyna (1983). Pod taką samą nazwą opublikowano również „Zeszyty Związkowe S.” pt. „Samorząd pracowniczy (materiały do dyskusji)” (1983).

Niektóre publikacje sygnowano nazwą Wydawnictwo Liberte, w tym broszury Instrukcja o niektórych aspektach „teologii wyzwolenia” (1985), przedrukowaną z „L’Osservatore Romano”, a także „Kwiecień miesiącem pamięci narodowej” (1983), „Prawo człowieka i obywatela. Dokumenty I” (1985) oraz cz. 3 t. 1 „Archipelagu Gułag” (1983).

Wśród książek o zróżnicowanej tematyce dominowały opracowania historyczne i publicystyczne. Wydano m.in. Lesława Faleckiego (pod nazwiskiem Lech Norman) „W kącie Europy” (1988), Zbigniewa Gacha (pod nazwiskiem Marcin Moskit), Macieja Łopińskiego i Mariusza Wilka „Konspira. Rzecz o podziemnej Solidarności” (1985), Michaiła Hellera i Aleksandra Niekricza „Pod rządami utopii” (1986), Gustawa Herlinga-Grudzińskiego „Inny świat” (1984), Antoniego Lenkiewicza „Józef Piłsudski. Życie – myśl – czyny” (1989), Wiktora Niekrasowa „Po obu stronach muru...” (1988), Jerzego Surdykowskiego „Notatki gdańskie” (1984).

Opublikowano też opracowanie Rady Programowej Klubu Inteligencji Katolickiej oraz materiały dot. Polskiego Porozumienia Niepodległościowego. Z Regionalnym Komitetem „S” Małopolska wydano „Stanowisko NSZZ Solidarność ws. sytuacji i kierunków przebudowy gospodarki polskiej” (1987). Ponadto teksty przemówień i homilii wygłoszonych w czasie pielgrzymki Jan Pawła II do Polski 1983 oraz kazań ks. Jerzego Popiełuszki. Opublikowano też kilka zbiorów poezji, w tym ks. Tadeusza Isakowicza–Zaleskiego, Marii Kaloty–Szymańskiej, Ewy Najwer, Jana Prokopa, Aleksandra Rybczyńskiego i Marka Woydyły, a także dzieła Sławomira Mrożka. Libertas było również wydawcą pisma „Miesięcznik Małopolski”. Przy przygotowywaniu niektórych publikacji współpracowało z Oficyną Literacką.

Nakłady wydawanych książek nie przekraczały 500 egz. Druk Druk „Druk”, tygodnik „S” Regionu Mazowsze wydawany II – X 1982 w Warszawie; od n-ru 7 podtytuł: „Tygodnik związkowy”. techniką offsetową, na dojściach, w jednej z filii Drukarni Narodowej przy ul. Orzeszkowej w Krakowie. Papier i materiały poligraficzne zdobywano dzięki znajomościom w sklepach zarówno w Krakowie, jak i w innych miejscowościach w Małopolsce.

Działalność finansowano ze sprzedaży publikacji. Niewielkie wsparcie otrzymywano również z Funduszu Wydawnictw Niezależnych. Wydawnictwo zakończyło działalność we IX 1989.

Cecylia Kuta

Opcje strony

do góry