Solidarność Walcząca Oddział Trójmiasto
Solidarność Walcząca Oddział Trójmiasto, grupa SW założona w 2. poł. 1983 w Gdańsku na podst. upoważnienia Kornela Morawieckiego, przekazanego przez Andrzeja Zaracha Ewie Kubasiewicz. Założycielami struktury byli: E. Kubasiewicz, Andrzej Kołodziej i Zofia Kwiatkowska. Z organizacją związani byli także Stanisław Kowalski i Wiesława Kwiatkowska. Kierownictwo struktury: E. Kubasiewicz i A. Kołodziej. W późn. okresie do czołowych działaczy należeli m.in.: Marek Czachor (syn E. Kubasiewicz) i jego żona Magdalena (córka S. Kowalskiego). W skład organizacji wchodzili zarówno zaprzysiężeni członkowie, jak i sympatycy. Pod koniec 1984 w działalność SW Trójmiasto zaangażował się Roman Zwiercan; odpowiadał za sprawy zw. z podziemnym drukiem i poligrafią. R. Zwiercan wraz z Edwardem Frankiewiczem w I 1986 założył Grupę Zakładową Solidarności Walczącej w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, w jej składzie w różnych okresach znaleźli się m.in. Jan Białostocki, Ireneusz Bieliński, Marek Bieliński, Jan Grabowski, Stanisław Knap, Mirosław Korsak, Andrzej Laskowski, Stanisław Ossowski, Henryk Parszyk, Bogdan Partyka, Bogdan Pełka, Marian Pokojski, Lech Sadowski, Andrzej Tyrka, Kazimierz Walk, i Teresa Zajdel. Struktura podlegała organizacyjnie SW Oddział Trójmiasto. W SKP zorganizowano specjalną grupę „sabotażowo-dywersyjną”, której członkowie zajmowali się zdobywaniem broni, amunicji, środków chemicznych i materiałów pirotechnicznych, podejmowano też próby produkcji broni palnej i materiałów wybuchowych. Stosowano walkę psychologiczną, np. Andrzej Tyrka i Stanisław Ossowski malowali na suwnicach – na wysokości od kilkunastu do kilkudziesięciu metrów – napisy „Solidarność”; organizowano symboliczne akcje polegające na wieszaniu kukły gen. Wojciecha Jaruzelskiego. Członkowie SW zajmowali się także rozbijaniem posiedzeń egzekutywy stoczniowego Komitetu Zakładowego PZPR poprzez wrzucanie do pomieszczenia obrad świec dymnych i wyłączanie wentylacji oraz zasilania. W zakładzie kolportowano ulotki i wydawnictwa podziemne. J. Białostocki, E. Frankiewicz, i T. Zajdel zorganizowali nadawanie radia. Podziemne Radio SW funkcjonowało w Trójmieście w latach 1987–1990. Audycje były krótkie i nadawano je nieregularnie. Emitowano je m.in. z mieszkań prywatnych i samochodu, co utrudniało namierzenie nadajnika przez SB. Trudno oszacować liczbę wyemitowanych audycji. Zdobywane z różnych źródeł materiały pirotechniczne zamierzano wykorzystać podczas akcji sabotażowych. Jedną z nich planowano przeprowadzić w X 1985, podczas wyborów do Sejmu PRL, chodziło o spalenie urn wyborczych przy pomocy specjalnych zapalników. Wykonanie akcji powstrzymał Bogdan Borusewicz w obawie przed zarzutami o terroryzm. W 1986 planowano odbicie z aresztu B. Borusewicza, do czego nie doszło z powodu ogłoszonej przez władze amnestii. W II 1987 R. Zwiercan (z inspiracji A. Kołodzieja) własnoręcznie przygotował i zdetonował ładunek wybuchowy pod gmachem KM PZPR w Gdyni (akcja przeprowadzona została w godz. wieczornych, aby nikogo nie było w okolicy) w celu zastraszenia władz partyjnych i utwierdzenia ich w przekonaniu, że SW gotowa jest podjąć rzeczywistą walkę z komunistami. IV 1985-VIII 1990 SW Trójmiasto wydawała pismo „Solidarność Walcząca Trójmiasto”, ukazało się 85 numerów regularnych i 5 numerów specjalnych (nienumerowanych). SW Trójmiasto zorganizowała też własny wywiad (Piotr Jagielski, Wojciech Pytel i Piotr Bagiński pod kierownictwem A. Kołodzieja prowadzili regularny nasłuch radiowy częstotliwości wykorzystywanych przez SB i analizowali treść meldunków). SW Trójmiasto była blisko związana z Andrzejem Gwiazdą, m.in. drukowała pismo „Poza Układem”. W 1985, gdy po raz kolejny aresztowano A. Gwiazdę, członkowie SW Trójmiasto namalowali na ścianie jednego z bloków na gdańskiej Zaspie (na wysokości 12. piętra) wielki napis – „Uwolnić Gwiazdę”. W sporze ideowym, jaki zrodził się pomiędzy Lechem Wałęsą i A. Gwiazdą, zdecydowanie stanęli po stronie Gwiazdy. W III 1987 aresztowano R. Zwiercana, w I 1988 A. Kołodzieja. W I 1988 E. Kubasiewicz wyemigrowała do Francji obejmując funkcję szefa struktur SW na Zachodzie. Przez kilka nast. mies. obowiązki szefa SW Oddział Trójmiasto sprawował M. Czachor. Pod jego kierownictwem, wspólnie z LDPN, przeprowadzona została akcja wysłania na domowe adresy oficerów WP w całym kraju podziemnego pisma „Żołnierz Solidarny”. SW Oddział Trójmiasto aktywnie uczestniczyła w organizacji strajków w V i VIII 1988. Jesienią 1988 kierownictwo struktury przejął zwolniony z więzienia R. Zwiercan. W 1989 organizacja wezwała do bojkotu wyborów 4 VI, zdecydowanie odrzucając porozumienia okrągłego stołu. Działalność SW Oddział Trójmiasto zakończyła się jesienią 1990.