Aktualnie znajdujesz się na:
luty
Kalendarium luty 1988
1
- Rząd PRL wprowadza podwyżki cen, największe od 1982 r.; oficjalnie jest to „operacja cenowo-dochodowa”.
- W Zakładach Mechanicznych Ursus na pierwszej zmianie odbywa się wiec, żądający podwyżki o 12 tys. zł lub dodatku drożyźnianego po 6 tys. zł na każdego członka rodziny.
- Między godz. 11.00 a 11.30 3 tys. pracowników Warsztatów Naprawczych Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów przerywa pracę i wyłącza maszyny. Członkowie Komitetu Strajkowego zaczynają zbierać podpisy pod petycjami do dyrekcji zakładu z żądaniem podwyżki płac o 12 tys. zł, mającej rekompensować wzrost cen.
1-2
- Z członkami KKW zostają przeprowadzone rozmowy ostrzegawcze. Niektórzy dostają wezwanie, a niektórych zabiera się z domu. Wśród pouczanych, że prowadzą nielegalną działalność, znajdują się: Bronisław Geremek, Jacek Kuroń, Janusz Onyszkiewicz, Tadeusz Mazowiecki.
1
- List intelektualistów do Marszałka Sejmu PRL: Polacy odczuwają coraz silniejszy niedosyt praktycznych rozwiązań, które odzwierciedlałyby bogatą różnorodność społeczną poprzez powstanie i działalność innych towarzystw, instytucji, zakładów, wydawnictw i ruchów zależnych jedynie od ustalonych norm, nie zaś od doraźnej polityki administracyjnej i bieżącego samopoczucia władzy. Apelujemy zatem do rządzących, aby uszanowali wolę każdego grona ludzi, którzy pragną się zorganizować w celach niesprzecznych z prawem. [...].
- Podpisali: Leszek Balcerowicz, prof. Jan Białostocki, Ryszard Bugaj, Andrzej Drawicz, prof. Wacław Gajewski, Maciej Iłowiecki, prof. Włodzimierz Kolos, prof. Stanisław Kieniewicz, prof. Maria Janion, prof. Władysław Kunicki-Goldfinger, prof. Zdzisław Libera, prof. Tadeusz Łepkowski, prof. Jerzy Łoś, Artur Międzyrzecki, Aleksander Paszyński, Stanisław Remuszko, prof. Henryk Samsonowicz, prof. Andrzej Schinzel, prof. Barbara Skarga, prof. Józef Smak, prof. Magda Sokołowska, prof. Jerzy Stembowicz, Jan Józef Szczepański, prof. Wacław Szubert, prof. Andrzej Wróblewski, prof. Andrzej Zahorski, prof. Janusz Ziółkowski, Juliusz Żuławski.
2
- Odwiedzający ponownie Polskę John Whitehead po raz drugi spotyka się z przewodniczącym „Solidarności” Lechem Wałęsą oraz Zbigniewem Bujakiem, Andrzejem Celińskim, Bronisławem Geremkiem, Jackiem Kuroniem, Bogdanem Lisem i Tadeuszem Mazowieckim. J. Whitehead podkreśla pozytywny stosunek „Solidarności” do reformy gospodarczej w Polsce, lecz wskazuje, że skuteczność zamierzeń reformatorskich związana jest ściśle z respektowaniem przez władzę aspiracji społeczeństwa polskiego, takich jak wolność związkowa, wolność stowarzyszania się i swoboda wygłaszania opinii.
6
- Odbywa się ogólnopolskie spotkanie Ruchu Wolność i Pokój w Warszawie z udziałem ok. 60 przedstawicieli i sympatyków. Przemawiają m.in. Halina Bortnowska, Jan Józef Lipski i Wojciech Giełżyński. Zebrani precyzują stanowisko Ruchu w związku z zapowiedzią Jerzego Urbana, że służba zastępcza dla tych, którzy nie mogą pełnić służby z bronią w ręku, będzie dwukrotnie dłuższa. Po długiej dyskusji nie wyraża się sprzeciwu wobec zasady dłuższej służby zastępczej, jednak bez zgody na to, aby trwała ona aż dwa razy dłużej. Uznano też, że dla odbycia tej służby powinno wystarczyć oświadczenie zainteresowanego, bez dalszych uzasadnień. Służba ta powinna być organizowana przez administrację terenową, a nie wojskową i odbywać się zgodnie z prawem pracy, przy co najmniej minimalnych zarobkach w określonej branży. Jednocześnie zgłasza się postulat krótszej niż dotąd służby wojskowej, takiej jaka jest w demokratycznych krajach.
9
- Wniosek do sądu o rejestrację składają: Komitet Założycielski NSZZ „Solidarność” FSO oraz
Komitet Założycielski
NSZZ „Solidarność” szczecińskiej filii elektrowni Dolna Odra.
10
- Sejm uchwala program
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
etapu reformy gospodarczej.
13
- W kościele św. Józefa w Warszawie około 100 osób dyskutuje o płacach po podwyżkach cen. W spotkaniu udział biorą: Tomasz Stankiewicz, Jerzy Eysymont i Maciej Jankowski.
17
- Kraków – w 7. rocznicę rejestracji NZS 1,5 tys. studentów demonstruje na ulicach miasta na rzecz ponownej legalizacji organizacji.
- Na dziedzińcu Uniwersytetu Warszawskiego NZS rozpoczyna akcję zbierania podpisów pod listem otwartym do ministra edukacji narodowej, domagającym się przywrócenia pluralizmu organizacji studenckich, w tym ponownej rejestracji rozwiązanego w stanie wojennym NZS.
19-20
- Milicja zatrzymuje wielu czołowych działaczy NSZZ „Solidarność”, usiłując zapobiec posiedzeniu KKW w Gdańsku. Janusz Onyszkiewicz i Bogdan Lis zostają zatrzymani pod domem Lecha Wałęsy. Zbigniew Bujak i Antoni Tokarczuk są zatrzymani na dworcu kolejowym w Gdańsku. Po Władysława Frasyniuka milicjanci przychodzą do domu. W Lublinie zatrzymany jest Janusz Stępniak – działacz „Solidarności” Rolników Indywidualnych. W Krakowie zatrzymany zostaje Stefan Jurczak z Regionu Małopolskiego „Solidarności”, w Łęcznej – Stanisław Węglarz. Celem spotkania miało być przedyskutowanie aktualnej sytuacji w kraju i określenie stanowiska Związku wobec rządowych planów reformy.
20
- Lech Wałęsa powołuje grupę rozjemczą do rozpatrzenia konfliktów w strukturach regionalnych „Solidarności” i doprowadzenia do porozumienia zwaśnionych stron. W skład grupy rozjemczej wchodzą: Bronisław Geremek, Bogdan Lis, Tadeusz Mazowiecki, Antoni Stawikowski i Andrzej Stelmachowski.
- W Rzeszowie odbywają się obchody rocznicy Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich, w trakcie których obraduje Tymczasowa Krajowa Rada Rolników „Solidarność” z udziałem ponad 300 działaczy z różnych regionów. Rada uchwala m.in. stanowisko w sprawie podwyżek, wykazując spadek opłacalności podwyżek w gospodarstwach chłopskich po ostatnich regulacjach cen i postuluje ułatwienie rolnikom organizowania się w spółki, spółdzielnie i zrzeszenia, by mogli przeciwdziałać skutkom podwyżek.
24-25
- Obraduje 225. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski. W ogłoszonym po posiedzeniu Komunikacie biskupi stwierdzają m.in.: [...] iż niezbędnym staje się przeprowadzenie szerokich reform upodmiotawiających społeczeństwo przez umożliwienie powstawania niezależnych stowarzyszeń społecznych i przedstawicielstw pracowniczych.
26
- Powstaje jawna Regionalna Komisja Wykonawcza „Solidarność” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego. Przewodniczącym RKW zostaje Henryk Sienkiewicz, pierwszym wiceprzewodniczącym Michał Luty, drugim - Kazimierz Świtoń. Zgromadzenie uchwala poparcie dla żądań płacowych pracowników służby zdrowia oraz wniosek do Rzecznika Praw Obywatelskich o przywrócenie pluralizmu związkowego.
29
- Krajowa Komisja Wykonawcza NSZZ „Solidarność” wydaje „Apel do międzynarodowej opinii publicznej”, w którym zwraca się do międzynarodowych organizacji obrony praw człowieka i obywatela, wolnych związków zawodowych oraz wszystkich ludzi dobrej woli o pomoc w uwolnieniu 11 więźniów politycznych i 11 więźniów sumienia skazanych za odmowę pełnienia służby wojskowej lub złożenia przysięgi wojskowej. Zostaje podana ich pełna lista: Jan Andrzej Górny – Katowice, Adam Hodysz – Gdańsk, Hanna Karniej-Łukowska – Wrocław, Andrzej Kołodziej – Gdańsk, Kazimierz Krauze – Kraków, Kornel Morawiecki – Wrocław, Gabriel Plaminiak – Wrocław, Andrzej Marek Supiński – Katowice, Bogusław Szybalski – Elbląg, Krzysztof Szymański – Gdańsk, Krzysztof Wolf – Warszawa, Mariusz Bajda – Szczecin, Piotr Bednarz – Gdynia, Jacek Borcz – Kołobrzeg, Sławomir Dutkiewicz – Bydgoszcz, Krzysztof Gotowicki – Gdynia, Oskar Kasperek – Katowice, Leszek Klepacki – Kraków, Piotr Różycki – Bydgoszcz, Kazimierz Sokołowski – Gorzów Wielkopolski, Wojciech Woźniak – Szczecin, Piotr Zdrzynicki – Łódź.
- Odbywa się kilkugodzinny strajk we wrocławskich Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego. Bierze w nim udział 65% załogi, domagającej się sprawiedliwego podziału nagród, godziwego zarobku oraz utworzenia samorządu.