Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Borowska Monika Urszula

Monika Urszula Borowska (od 1987 Borowska-Kolankiewicz), ur. 27 II 1948 w Studziankach k. Białegostoku. Ukończyła LO w Gołdapi (1966), Studium Kulturalno-Oświatowe w Białymstoku (1978).

1971-1975 inspektor działu organizacji i techniki pracy w WSS Społem w Białymstoku, 1975-1978 inspektor w PIH tamże, 1978-1985 specjalista ds. kulturalno-oświatowych w Rominckim Kombinacie Rolnym w Gołdapi. 1978-1980 w ZSMP, wiceprzewodnicząca Koła.

Od X 1980 w „S”; organizatorka i przewodnicząca KZ w RKR w Gołdapi; w VIII 1981 delegat na I WZD Regionu Pojezierze. Do 1989 kolporterka pism podziemnych, m.in.: „Tygodnika Mazowsze”, „Kresu”, „Robotnika”, „Solidarności Walczącej”. W IV 1983 skierowała (z Janem Martyńskim i Elżbietą Pajewską) pismo do dyrekcji RKR, żądając przekazania pieniędzy „S” na odbudowę kościoła w Gołdapi. Od 1983 kolporterka ulotek, znaczków poczt podziemnych, tzw. cegiełek na pomoc represjonowanym. 1983-1989 zwolniona z pracy, inwigilowana, przesłuchiwana, wielokrotne rewizje w mieszkaniu, skazywana przez kolegium ds. wykroczeń. 1984-1989 współorganizatorka Mszy za Ojczyznę w Gołdapi, uczestniczka Mszy za Ojczyznę w parafii św. Leona w Gołdapi, parafii św. Aleksandra w Suwałkach, parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Suchowoli, parafiach warszawskich; w VI 1985 kolporterka ulotek nawołujących do bojkotu wyborów. 1985-1991 zajmowała się różną prywatną działalnością usługową i handlową. Od 1985 współorganizatorka i przewodnicząca RKW „S” Region Pojezierze (początkowo pod ps. Julian Kozłowski, od 1987 RKW prowadziła działalność jawną), udostępniła mieszkanie na oficjalną siedzibę RKW; współzałożycielka reaktywowanego w 1986 „Kresu”; od 1986 współorganizatorka działalności wydawniczej i sieci kolportażu, drukarz, udostępniła mieszkanie na druk wydawnictw i ulotek RKW; od 1987 członek krajowej Komisji Interwencji i Praworządności „S”. Od 1987 w Solidarności Walczącej. W V 1988 uczestniczka strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina; współorganizatorka akcji propagandowej nawołującej do bojkotu wyborów w 1988; w X 1988 pobita przez ZOMO po Mszy za Ojczyznę w Warszawie.

Od 11 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1989 przewodnicząca MKO „S” w Gołdapi, od 16 IV 1989 przewodnicząca TZR Pojezierze, w V 1989 otrzymała (z Janem Bacewiczem i Jarosławem Słomą) pełnomocnictwo L. Wałęsy do odbudowy struktur „S” w woj. suwalskim, organizatorka sprzeciwu wobec narzucenia Regionowi przez KO kandydatur do parlamentu. 9 VII 1989 podczas WZD w Olecku złożyła dymisję z funkcji przewodniczącej TZR i wystąpiła z „S”. IX-X 1989 przewodnicząca KS w RKR w Gołdapi, próbowała założyć Solidarność ’80 Region Pojezierze; wydawca (z Wiesławem Kolankiewiczem) pisma „Wakat. Dawniej Kres”. 1993-2000 w Wielkiej Brytanii. Od 2001 na rencie, następnie na emeryturze.

1983-1989 rozpracowywana w ramach KE krypt. Klara.

 

Marcin Zwolski

Opcje strony

do góry