Chmura Jerzy
Jerzy Chmura, ur. 24 IV 1925 w Łodzi. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydz. Prawa (1950); adwokat (1962 aplikacja w Szczecinie).
1962-1990 pracownik zespołów adwokackich w Szczecinie, 1982-1984 radca prawny w PŻM w Szczecinie. W czasie II wojny światowej pracownik Zakładów Przemysłu Lotniczego w Rzeszowie; żołnierz wywiadowca w Wydziale
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
Informacyjno-Wywiadowczym Komendy Okręgu Kraków Podokręg Rzeszów AK ps. Frater.
Od X 1980 doradca prawny powstających struktur „S”, następnie MKZ/ZR
Pomorze Pomorze „Pomorze”, podtytuł: „Pismo niezależne”, sygnowane przez Tymczasowy Zarząd Regionu Pomorza Zachodniego NSZZ „Solidarność”.
Zachodnie.
Po 13 XII 1981 obrońca kilkudziesięciu działaczy podziemia (m.in. Agnieszki Dąbrowskiej, Bogdana Jackowskiego, Piotra Jarockiego, Ryszarda Jedwabnego, Edwarda Kaupasa, Stanisława Kernera, Ryszarda Konopińskiego, Aliny Krystosiak, Zdzisława Pola, Marzeny Szczeglewskiej, Małgorzaty Trembilskiej, Mieczysława Ustasiaka, Jana Witkowskiego); współpracownik Komitetu Helsińskiego w Szczecinie. Inwigilowany, w 1984 represjonowany orzeczeniami karno-skarbowymi.
1989-1990 członek Obywatelskiego Komitetu Porozumiewawczego „S” Regionu Pomorze, członek Rady Regionalnej; uczestnik kampanii wyborczej KO „S”: przewodniczący Obwodowej Komisji Wyborczej. Od 1990 własna kancelaria adwokacka. 1991-2005 w UD/UW; 1991-1993 senator RP z listy UD; 1997-2001 sędzia Trybunału Stanu. Od V 1993 członek Rady Fundacji Fundatia Europea Pomerania (od X 2004 Fundacja Akademia Europejska Kulice-Külz) powołanej do pojednania narodu polskiego i niemieckiego.
Autor wielu publikacji prawniczych, m.in. ''Semantyka języka prawniczego'' („Palestra” 1978), ''Działalność adwokatów w czasie stanu wojennego'' („Palestra” 1995), ''Odkrywać czy zakrywać przeszłość'' („In Gremio” 2001, nr 1).
Wyróżniony Złotą Odznaką Zasłużony dla Adwokatury (2006), odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2009), Medalem Zasłużony dla Wymiaru Sprawiedliwości (2010).
1983-1988 rozpracowywany przez Wydz. III WUSW w Szczecinie w ramach KE krypt. Kodeks.
Sylwia Wójcikowa