Encyklopedia Solidarności Ferenc Antoni - Biogramy -

Antoni Ferenc, ur. 15 VII 1946 w Bytomiu, zm. 22 IV 2008. Ukończył ZSZ Elektryczną w Iławie (1964); 1964-1966 uczeń Technikum Gastronomicznego we Wrocławiu.

1966-1972 barman, kelner i kucharz we wrocławskich lokalach gastronomicznych; 1972-1974 elektryk w Zakładach Hutniczych Metali Nieżelaznych Hutmen we Wrocławiu, 1974-1976 w bazie PKS we Wrocławiu, 1976-1978 w Fabryce Dywanów w Kowarach; 1978-1981 pracownik Przedsiębiorstwa Budopol we Wrocławiu; od XII 1981 bez stałego zatrudnienia, prace dorywcze (remonty). W 1980 zatrudniony na budowie zagranicznej w Czechosłowacji (w związku z zarzutami głoszenia antykomunistycznych poglądów zerwano z nim kontrakt eksportowy). Od 1979 kolporter wydawnictw niezależnych w zakładzie pracy, m.in. „Robotnika”, „Podaj Dalej” i „Biuletynu Dolnośląskiego”.

W VIII 1980 współorganizator strajków we Wrocławiu; od IX 1980 w „S”, współorganizator struktur związkowych w Budopolu.

14 XII 1981 organizator strajku w swoim zakładzie, zwolniony z pracy. 17-23 XII 1981 uczestnik akcji malowania napisów na murach i akcji ulotkowych. Na początku 1982 współtwórca Narodowej Organizacji Wyzwoleńczej Lechia. Uczestnik większości demonstracji organizowanych przez opozycję we Wrocławiu. Od 1982 związany z Duszpasterstwem Ludzi Pracy przy parafii św. Klemensa Dworzaka we Wrocławiu, następnie także przy parafii Chrystusa Króla we Wrocławiu. Od IV 1982 członek redakcji i drukarz pisma „Goniec Polski”. Jesienią 1982 doprowadził do przyłączenia NOW Lechia do Solidarności Walczącej, której został członkiem. Organizator struktur SW, stworzył kilka autonomicznych siatek drukarsko-kolportażowych, prowadził wiele szkoleń z zasad konspiracji. W VI 1984 zatrzymany i osadzony w AŚ WUSW we Wrocławiu, 27 VII 1984 zwolniony na mocy amnestii.

W 1989 członek Klubu Myśli Politycznej Wolni i Solidarni. 1990-1995 w Partii Wolności. Od 2006 na emeryturze.

Rozpracowywany przez Insp. II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WUSW we Wrocławiu w ramach SOR krypt. Kangur.

Artur Adamski