Encyklopedia Solidarności

Henryk Jagielski, ur. 11 VII 1932 w Bydgoszczy. Ukończył Publiczną Średnią Szkołę Elektryczną w Gdańsku (1951).

1950-1981 pracownik Stoczni Gdańskiej im. Lenina. W XII 1970 współorganizator strajku w SG, członek KS, uczestnik demonstracji; później na zebraniach związków zawodowych w SG domagał się ukarania winnych strzelania do robotników. Inwigilowany, szykanowany w pracy, był na liście pracowników przeznaczonych do zwolnienia. W VI 1976 uczestnik strajku w SG. 1978-1980 współpracownik WZZ Wybrzeża, kolporter pism niezależnych (m.in. „Robotnika”, „Robotnika Wybrzeża” i ulotek).

W VIII 1980 współorganizator strajku w SG, członek KS, od IX 1980 w „S”, wiceprzewodniczący Komitetu Założycielskiego w SG, członek Prezydium KZ.

13 XII 1981 z delegacją stoczniowej „S” przebywał w RFN, nie wrócił do kraju; XII 1981 – I 1983 współorganizator demonstracji w Bremie przeciwko stanowi wojennemu w Polsce; do VIII 1983 szef Biura Informacyjno-Koordynacyjnego „S” w Bremie, współorganizator transportów materiałów poligraficznych (powielacze, matryce, farby), nadajników radiowych, kaset audio dla podziemnej „S” w Polsce. W III 1982 współorganizator i uczestnik zjazdu grup roboczych „S” w Düsseldorfie, uczestnik spotkań z przedstawicielami niemieckich związków zawodowych (DGB) i partii (SPD, FDP) nt. „S”. Organizator pomocy dla osób represjonowanych i ich rodzin w Polsce, współpracownik Biura Koordynacyjnego „S” w Brukseli. 1983-1993 pracownik zakładów Mercedesa w Bremie; od 1993 na emeryturze, mieszka w Niemczech i Polsce. Członek Stowarzyszenia Solidarni z Kolebki.

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008).

4 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1971 – 27 IV 1974 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Gdańsku w ramach KE krypt. W-4; 6 VIII 1978 – 11 VII 1979 przez Wydz. IIIA KW MO w Gdańsku w ramach SOS krypt. Inspirator; 5 III 1980 – 21 XII 1987 przez Wydz. IIIA KW MO/Wydz. V WUSW w Gdańsku w ramach SOR krypt. Jagła/Bremen.

Arkadiusz Kazański